De 100 populairste wandelroutes van Europa

1. De Dutch Mountain Trail

Land: Nederland.

De inkt van de routegids is nog maar nauwelijks droog, maar de Dutch Mountain Trail (DMT) is meteen de meest bekeken wandelroute in 2021. Niet onterecht, want deze volwassen route neemt de wandelaar mee door de fraaiste delen van ons ‘bergachtige’ Zuid-Limburg (en de Belgische Voerstreek!). Natuurlijk ontbreken het Onderste en Bovenste Bos bij Epen en het Savelsbos bij Maastricht niet, maar ook minder bekende pareltjes als het Broekbos en Noordal zitten in de route. Voor de hele trail staan officieel vier dagen van meer dan 23 km per dag. Die kilometers nemen niet alleen stiegelkes, proemevlaai en Broodjes blaasbalg mee, maar ook de zeven hoogste toppen van onze zuidelijkste provincie. De DMT is grotendeels bewegwijzerd met blauw-witte markeringen, maar slimmer is het om je gps aan te zetten. Of je telefoon, want met de SNP route-app is wandelen over de DMT puur genieten. En kun je je dagetappes zo lang maken als je zelf wilt.

2. De Edelherttrail

Land: Nederland.

Wat een geweldig idee om Nederland tot over de Duitse grens te beleven door de ogen van een edelhert. Want dat is het idee achter de Edelhertrail, een route van maar liefst 440 km die in zo’n 22 etappes wordt afgelegd. Als je hem in één keer zou lopen dan, wat helemaal niet nodig is want alle begin- en eindpunten zijn met het ov bereikbaar.

Net als het edelhert (of damhert) doorkruisen we tijdens deze route heidevelden en bossen, steken we rivieren over, wandelen we door uiterwaarden en volgen we voor kleine paadjes. Bewegwijzerd is de Edelherttrail niet, maar via de app 'SNP Routes' kun je de hele route probleemloos volgen. Onderweg krijg je dankzij zogenaamde POI’s zinnige informatie over de vele barrières die de wandelaar niet maar het edelhert wél tegenkomt. Harderwijk aan de rand van de Oostvaardersplassen vormt het beginpunt, de finishvlag hangt in Monschau in de Duitse Eifel. Een gebied waar het edelhert zich overigens wel vrij kan bewegen...

3. De GR-20 op Corsica

Land: Frankrijk

Hij staat bekend als de koning van alle Grande Randonnées: de GR-20 op het Franse eiland Corsica. Vooral het noordelijke deel (de GR-20 Nord) is bijzonder zwaar met grote hoogteverschillen, technische obstakels als ladders en kettingen en chagrijnige cafébazen die de deur dichtsmijten als je om een kop koffie vraagt. Maar wát een tocht, deze noordelijke 90 km die normaal in tien dagen wordt afgelegd. Langs de Cirque de la Solitude, de Brèche de Capitello en de Pointe des Éboulis waar tot in het voorjaar sneeuw kan liggen. De hutten zijn veelal primitief (en zo druk dat je soms naar een gammele tent wordt verwezen), het eten eenvoudig maar de maquis geurt en ergens in de diepte knettert een brommertje door de avondstilte. Andere hoogtepunten: het nostalgische Hôtel Monte d’Oro, in het ijskoude water springen vanaf de Pont de Tolla én de Paglia Orba, de ‘Matterhorn van Corsica’.

5. De Tour du Mont Blanc

Landen: Frankrijk, Italië, Zwitserland.

Een trektocht rondom de hoogste berg van West-Europa is het summum voor iedere ambitieuze bergwandelaar. De Tour du Mont Blanc (TMB kortweg) kronkelt door drie landen, acht valleien en zes bergpassen en dat over een lengte van 170 km. Fitte bergwandelaars doen de hele route in acht tot elf dagen maar er zijn diverse varianten die de route korter of langer, dan wel ‘makkelijker’ of moeilijker maken. Amerikanen, bij wie de route razend populair is, huren zelfs ezeltjes in om hun bagage te laten vervoeren. De TMB is druk (10.000 wandelaars per jaar…), zeker in de zomer, en reserveren is dan ook een must. Wie de hele TMB wandelt, ervaart in ieder geval het gezellige huttenleven, mozzarella, pasta en polenta, grappa en huiveringwekkend mooie uitzichten op een woest decor van ‘eeuwig’ ijs en even later weer een weide vol geurende alpenrozen en kabbelende beekjes. Achter iedere bocht een nieuw decor, dát is de Tour du Mont Blanc.

7. Huttentocht in de Schladminger Tauern

Land: Oostenrijk

Beken, watervallen, riviertjes en bergmeren. Honderden bergmeren. Wie van water (en bergen!) houdt, moet in de Schladminger Tauern zijn, ingeklemd tussen het Dachsteinmassief in het noorden en de Niedere Tauern in het zuiden. De Schladminger-Tauern-Höhenweg, op de grens van de deelstaten Stiermarken en Salzburger Land, kronkelt en wervelt in vijf dagen tijd langs al dat water. De Schladminger Tauern zijn klein, maar ruig en schilderachtig tegelijk. Onderweg wordt er geslapen in eeuwenoude, knusse hutten. Begin- en eindpunt van de route vormt Schladming. Vooral bekend als wintersportoord maar in de zomer is het een decor voor het Mid Europe Festival en kun je luisteren naar harmonieorkesten en brassbands.

8. De Sentiero Azzurro in Cinque Terre

Land: Italië.

De Cinque Terre, vijf dorpen aan de beroemde Italiaanse Riviera di Levanti-kust bij La Spezia, zijn via talloze paden met elkaar verbonden. Het beroemdste pad, wat heet, één van de mooiste kustwandelingen ter wereld, is de Sentiero Azzurro. Dit ‘blauwe pad’ rijgt de dorpen Monterosso, Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore op een uiterst prettige manier aan elkaar. Voor wandelaars dan, en eventueel voor treinliefhebbers, want auto’s zijn niet welkom. De verschillende routes zijn prima met elkaar te combineren. Hier een stukje Via dell’amore, daar een stukje Route van de Heer, en ja, ook een etappe met 1200 traptreden. Maar de beloning is magistraal: Trattoria Da Natale op de Telegrafo. Hier wacht namelijk een simpel, maar geweldig bord pasta met schelpdieren.

9. De Dolomieten Höhenweg/Alta Via no. 1

Land: Italië.

De Duitstaligen zeggen Höhenweg, de Italianen hebben het over de Alta Via. In de Dolomieten liggen er tien, waarvan de Alta Via 1 de beroemdste én de populairste is. Waarom? Hij is relatief makkelijk (en toch ontbreekt een spannend kabeltje her en der beslist niet!), zeer goed gemarkeerd en biedt al het spektakel wat je van de Dolomieten mag verwachten, inclusief een blik op de machtige bergtoppen van de Marmolada en Tofane. En verder: Alpenrozen, meertjes, koeien en Hans-en-Grietjehuisjes omgeven door het bekende loodrecht dolomiet. De Alta Via 1 is 150 km lang en wordt gewoonlijk in acht tot tien dagen gelopen. Hoogtepunten: de Monte Lagazuoi op een respectabele 2750 meter, het uitzicht vanaf de Rifugio Nuvolau (2575 m, de oudste hut in de Dolomieten) en halve liters Weizenbier.

11. De Heuvelrughike

Land: Nederland.

Een meerdaagse, doorgaande route over de hele beboste en golvende heuvelrug bestond vreemd genoeg nog niet. En dat er behoefte aan is blijkt, want deze nieuwe route staat op de drempel van de Top-10. De Heuvelrughike verbindt het Noord-Hollandse Gooi in vijf dagen lopen aan de Utrechtse Grebbeberg met machtige blik op de traag stromende Nederrrijn. En hoewel de bewoonde wereld in dit deel van Nederland nooit heel ver weg is, merk je daar nauwelijks iets van. Waar je wel iets van merkt: heuveltoppen en heidevelden, bossen, stuifduinen, tabaksschuren, de Heksenmuts en fijne dorpjes en stadjes. Dit is Nederland op z’n mooist! De 92 km lange route is overigens ook prima op te delen in losse etappes; begin- en eindpunt zijn altijd goed met het ov bereikbaar.

12. Hermannshöhen in het Teutoburgerwald

Land: Duitsland.

Ieder land heeft zijn klassiekers en in Duitsland is de dat de Hermannshöhen. Deze fraaie bergkamweg ligt ook nog eens op een steenworp van de Nederlandse grens en is dus prima te doen voor een weekend. De Hermannshöhen bestaat uit twee wandelroutes die in totaal 220 prachtige grillige rotskilometers, gekruid met mooie uitzichten, aan elkaar rijgen. Stedenschoon is er ook; Tecklenburg bijvoorbeeld met z’n schilderachtige oude binnenstad met haar kromme straatjes, gezellige marktplein en stoere burcht. En 'peperkoekstad' Borgholzhausen en…afijn, reken op 11 tot 13 etappes als je hem in één keer loopt. De naam Hermannshöhen? Dat mag je zelf gaan ontdekken: ten zuiden van Detmold staat een niet te missen monumentaal standbeeld (ooit het hoogste van de westelijke wereld!).

13. Huttentocht in het Rätikon

Land: Oostenrijk.

Het Rätikon in het westelijk gelegen Bundesland Vorarlberg is een verrukkelijk hooggebergte voor zowel beginners als ervaren bergwandelaars. De hutten liggen niet te gek ver van elkaar en wat is er mooier dan om voor het eerst van je leven de Schesaplana (net geen 3000 meter….) of de Brandner Wildberg te beklimmen. Of te slapen in de Totalphütte of Oberzalimhütte. Zwitserland en Liechtenstein zijn binnen handbereik en wie deze vijfdaagse tocht een internationaal karakter wil meegeven, tipt deze landen eenvoudig even aan. Of pakken er zelfs een nachtje in een hut mee. Vergeten we nog wat? Ja, de olijk tinkelende koeienbellen, altijd fluitende Mürmeltiere, reutelende beekjes en bruisende watervallen. Wat het gebied meteen ook zeer geschikt maakt voor gezinnen met kinderen!

15. De Schluchtensteig in het Zwarte Woud

Land: Duitsland.

Het Zwarte Woud te aangeharkt en te ‘knus’? Dan ken je de Schluchtensteig nog niet. Deze 118 km lange route laat een ruige, ongetemde kant zien van dit Duitse middelgebergte. Ronduit spectaculair is de etappe door de Wutachschlucht met ladders, trappen, bruggen, kabels, stroomversnellingen en watervallen. En baarden van mos waar je een douche onder zou kunnen nemen. Kunnen…

De ‘steig’ is niet lastig, wel avontuurlijk, zéker ook met kinderen. Het is overigens niet alleen maar schlucht wat de koekoeksklok slaat, maar biedt ook frisgroene dalen, gezellige dorpjes en (bij helder weer!) een verpletterend uitzicht op de Alpen. De bewegwijzering? Pünktlich uiteraard!

16. De Corfu Trail

Land: Griekenland.

Het Griekse eiland Corfu, niet ver van de kust van Albanië, is bergachtig, groen én nog rustig in het binnenland. De Corfu Trail pakt het hele eiland (62 km lang, maar de route rekt dat tot 220 km) mee, van zuid naar noord. Andersom kan uiteraard ook, maar dan heb je op het warmste deel van de dag de zon vol in het gezicht. Niet doen. Het noordelijkste deel is het ruigst, met de kale, 906 meter hoge Pantokrator als klapstuk. Waar je trouwens ook geweldig tegenop kunt fietsen, maar dat is weer een heel ander verhaal. De bloem-, olijf- en cipresrijke route is niet optimaal gemarkeerd, een beetje op z’n Grieks zeg maar. Dat je dan af en toe langs een zwembadtrap en over het terras moet speuren naar een lik gele verf, who cares! De knapperige souvlaki en koude retsina in een taverna aan het einde smaken er beslist niet minder om.

17. De GR-5

Landen: Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Zwitserland, Frankrijk.

Na de overbekende (en soms overlopen) route naar Santiago de Compostela, officieel: de GR-65, is de GR-5 de populairste Grande Randonnée. Slechts weinigen lopen de 2500 kilometer tussen Hoek van Holland en Nice in één keer. Gewoon af en toe een mooi traject kiezen kan ook: een paar dagen, een week. Hors catégorie in dat opzicht is het laatste deel naar Nice, daar waar bergen en zee elkaar ontmoeten. De frisheid en ruigheid van de prachtige Mercantour, een dikke vleug mimosa en heel ver weg het getinkel van de wijnglazen op de boulevards langs de Middellandse Zee van Nice. Wie geen tent op de rug heeft, moet rekening houden met lange en vermoeiende dagetappes. Maar in dat geval wacht ’s avonds in een gîte of boerderij een warm bed, een hete douche en een bord zalig eten. Mét een génépi als slaapmutsje.

18. Huttentocht rondom de Bischofsmütze

Land: Oostenrijk.

De Dolomieten, maar dan in Oostenrijk. Want met de grilligheid van de Italiaanse Dolomieten wordt de Gosaukamm vaak vergeleken. Wie in drie dagen om de Bischofsmütze loopt, struint door glooiende almweides en klautert over puinhellingen langs steile rotswanden waar gemzen je spottend aanstaren. De Hofpürglhütte en Gablonzer Hütte zijn de hutten waar wordt gesnurkt, de Steiglpass vormt met 2105 meter het hoogste punt. Ervaren bergwandelaars met te veel energie kunnen nog drie bergtoppen beklimmen en zo de tocht met een dag verlengen. Dan slaap je ook op de Stuhlalm. Eindpunt voor iedereen: Filzmoos, het grootste skigebied van Oostenrijk.

19. Huttentocht in de Vallé de Clarée

Landen: Frankrijk, Italië.

Vrijwel onbekend in Nederland, maar zeer geliefd bij de Fransen: het Vallé de Clarée. De Clarée is een rivier die zich door een breed dal meandert en dan aan het einde overgaat in kale bergwanden: de Cerces. Dit is een Dolomietenachtig (want kalk) gebergte met beslist geen kinderachtige toppen die tot ruim 3200 meter de hemel inprikken. Waarom zou je hier gaan wandelen? De grote landschappelijke contrasten, het levendige dorp Névache, de leuke berghutten en de chocolat au génépy die alleen te koop is bij Chocolaterie Neva Montagn’art in Plampinet en nergens anders. De Tour de la Clarée is een afwisselende vierdaagse route die dwars door het wilde hart van de Cerces loopt.

20. Huttentocht in de Karwendel

Land: Oostenrijk.

In het grootste beschermde natuurgebied van Oostenrijk kun je geweldige huttentochten maken. Kort, lang, zwaar en ‘makkelijk’. De steile kalkwanden van het Karwendelgebergte vragen om ontzag, maar om de hoek is er altijd een frisgroene vallei en een alm waar de koeienbellen zachtjes tinkelen en er uiteraard Österreichische Hausmannskost op de menukaart staat. Overnachten doe je op plekken als de Falkenhütte, Karwendelhaus en Lamsenjochhütte. Geklommen en geklauterd wordt er langs en over de Lalidererwände, Grosse Ahornboden en Vomperloch. En naar de top van de Birkkarspitze uiteraard, ‘slechts’ 2749 meter hoog, maar van een indrukwekkende ruigheid. In het beschreven verhaal geen makkelijk tocht, maar wel een om nooit te vergeten.

22. De Stubaier Höhenweg

Land: Oostenrijk.

Het was de eerste huttentocht voor Elly Molenaar, maar ze was volledig om. Want wie alleen dagtochten maakt en nooit op een hut blijft overnachten, ziet ook de zon niet ondergaan achter de hoge toppen. En wandelt in de vroege ochtend niet alleen door een betoverend landschap. Ze komt er ook achter dat de naam ‘berghut’ de lading niet dekt, maar gemoedelijke berghotels beter klinken. Mürmeltiere, Kaisersmarren, het is allemaal nieuw.

Oh ja, de hele Stubaier Höhenweg is zeven dagen lang met begin en eind in Neustift. Wie hem helemaal loopt (80 km, 6000 hoogtemeters) heeft sterke benen en een lange adem nodig.