Misschien sta je op het punt je eerste huttentocht te maken. Of overweeg je er een te gaan doen, maar twijfel je of je er wel echt klaar voor bent. Het goede nieuws? Door deze handige huttentochtenintroductie te lezen, met antwoorden op de belangrijkste vragen, is de grootste stap gezet. Het echte veldwerk, en de volgende tienduizenden kleine stapjes, volgen ongetwijfeld later. Maar is er dan ook slecht nieuws? Helaas wel: huttentochten in de bergen zijn zwaar verslavend.
In Europa zijn uiteraard de Alpenlanden populair om een huttentocht te doen - in Oostenrijk, Italië, Frankrijk en Zwitserland, maar ook Zuid-Duitsland en zelfs in Slovenië. De Pyreneeën op de grens van Frankrijk en Spanje bieden in iets mindere mate ook mogelijkheden voor een huttentocht. Huttentochten zijn zeker ook populair in Noorwegen, en ook op IJsland en in Zweden vind je hutten om te overnachten.
Specifieke informatie per land vind je in deze artikelen:
Bekende voorbeelden van huttentochten zijn de Tour du Mont Blanc, de GR20 op Corsica of de Alta Via Dolomiti Numero Uno in de Dolomieten, maar ook de Kungsleden in Zweden of de Laugavegur in IJsland zijn erg populair. Dit is slechts een hele kleine greep uit het aanbod. Je kunt ook je eigen route uitstippelen langs berghutten. Vaak een stuk rustiger dan de bekende routes, maar niet minder mooi.
Over de hele wereld vind je overigens berggebieden met berghutten. Van de Verenigde Staten tot Nieuw-Zeeland tot Japan of Taiwan.
Bij een huttentocht trek je te voet door jouw favoriete bergmassief, van hut naar hut. Het is een meerdaagse trekking waarbij je aan het einde van de dag niet terugkeert naar het dal, maar waarbij je de nacht doorbrengt in de bergen, in een van de vele berghutten. Met als grootste voordeel dat je de volgende morgen nog dieper of nog hoger het berglandschap intrekt. Berghutten liggen vaak op de mooiste plekken: aan de rand van een meer, onder aan de voet van een majestueuze rotspartij of er pal bovenop. De zonsondergangen zijn er zonder uitzondering onvergetelijk.
Voor de duur van de huttentocht doet de wereld zoals je die gewend bent er even niet meer toe. Zodra je het dal de rug toekeert en je de verkeersopstoppingen, huilbaby van de buren, onredelijke verwachtingen van de manager én de wereldproblematiek achter je laat, zijn er alleen nog maar de bergen. Een paar dagen lang maak jij onderdeel uit van dit uitdagende decor, samen met de andere bergwandelaars en de dieren die hier in het wild rondlopen: marmotten, reeën, gemzen, wilde zwijnen en grote roofvogels. Je hoeft je even helemaal nergens meer om te bekommeren. Het enige moetje is een veilige aankomst in de berghut aan het einde van de wandeldag. En de aanloop naar de eerste hut is vaak nog maar het begin van het avontuur, vanaf dan wordt alles alleen maar mooier. De volgende dag trek je nog dieper het gebergte in, steeds verder van de bewoonde wereld af.
De hutten liggen vaak op de meest afgelegen plekken, hoog in de bergen. Lastig te bereiken en dus ook een uitdaging om te bevoorraden. De voorzieningen zijn daarom vaak eenvoudig. Alleen wat je echt nodig hebt in de bergen, vind je er. Je kunt rekenen op een stevige maaltijd om weer aan te sterken voor de volgende lange wandeldag, soms een brandende openhaard of steenkachel om je op grote hoogte warm te houden, stromend water, soms warm, meestal koud, kleine beetjes stroom om de lampen te laten branden en je spullen op te laden, toiletten en in sommige gevallen douches waar je al dan niet tegen betaling het zweet, de dennennaalden en zonnebrand van je lijf kunt schrobben. Slapen doe je in gezelschap van de andere avontuurlijke wandelaars in een slaapzaal, die in het Duits Matratzenlager heet en in het Frans dortoir. Een kussen en deken liggen meestal voor je klaar, maar vanuit hygiënisch oogpunt ben je wel verplicht je eigen lakenzak met kussensloop mee te nemen. In de modernere hutten kun je ook kleinere kamers met meer privacy en minder gesnurk boeken. Vaak geldt: hoe hoger en/ of meer afgelegen de berghut, hoe spartaanser de omstandigheden.
Doe je zware wandelschoenen uit en bestel bij de huttenwaard – na eerst voldoende op adem te zijn gekomen - een groot glas cola, bier, of iets anders wat jij graag als beloning ziet. Fris je op, trek droge kleding aan en hang de vochtige, bezwete kleding als de zon nog schijnt aan de lijn of over een rotsblok – maar vergeet die niet op tijd weer binnen te halen. Hoog in de bergen gaat de zon als eerste onder. Veel hutten beschikken over een ruimte waarin je je schoenen, wandelstokken en jassen kunt stallen en een paar leenslippers of leenpantoffels uit kunt kiezen. Zoek alvast een plekje uit in de slaapzaal en maak je bed op, zodat je dat niet later hoeft te doen wanneer andere vermoeide wandelaars misschien al slapen. Sowieso zijn er vaak een aantal huishoudelijke regels om het leven in de afgelegen hut voor iedereen aangenaam te maken, zoals: stilte na een bepaald tijdstip (zo ongeveer half 10), niet de lichten aanzetten in de slaapzaal, maar je zak- of hoofdlamp gebruiken, geen lawaai maken, zo min mogelijk vuil achterlaten etc. Maar, geniet vooral van de ondergaande zon en de spectaculaire natuur, schuif aan voor het avondeten, wissel ervaringen uit met lotgenoten en luister naar de inspirerende verhalen van de huttenwaard.
In de afgelegen berghutten eet je wat de pot schaft, maar ga er voor het gemak vanuit dat dat een calorierijke maaltijd wordt. Pasta, gnocchi, kaasfondue, polenta, een vleesschotel, vrijwel altijd voedzame gerechten die de hongerige magen en herstellende spieren moeten voeden. Vooraf kun je een stevige bergsoep of minestrone verwachten, achteraf een stuk (zelfgemaakte) taart of (blik)fruit. De maaltijden worden in de meeste hutten op een vast tijdstip geserveerd, aan lange houten tafels die je met de andere bergsporters deelt. Boek je op basis van halpension, wat meestal het geval is, dan staat er in de ochtend een vaak eenvoudig ontbijtbuffet klaar. Het is dan weer niet de bedoeling dat je meteen een lunchpakketje klaarmaakt, daar moet je tijdens de huttentocht zelf voor zorgen. Extra drankjes en tussendoortjes zijn in de hutten vaak wel te koop, maar de prijzen, net als de overnachtingen zelf, zijn soms aardig prijzig. Ben je lid van de NKBV, dan krijg je op vertoon van je digitale ledenpas in de NKBV-app tot wel 50 procent korting op de overnachting. Betalen gaat in de hutten vaak nog contant, maar gelukkig kun je in steeds meer hutten ook met een bankpas of creditcard betalen. Check voordat je vertrekt altijd de website van de berghut, om een idee te krijgen van de voorzieningen. Breng je de nacht door in een onbemande hut, wat ook kan voorkomen, dan ben je aangewezen op wat wellicht in de hut aanwezig is en wat je zelf mee hebt genomen in je rugzak. In de meeste buitensportzaken kun je gevriesdroogde maaltijden kopen die voedzaam zijn en waar je meestal alleen maar gekookt water bij hoeft te doen om ze te bereiden.
Het berghuttenseizoen loopt zo ongeveer van half juni tot half september, wanneer de paden veilig en begaanbaar zijn. Voor en na die tijd is de kans op sneeuw en onprettige temperaturen in het hooggebergte simpelweg te groot. Wanneer de huttenwaard precies besluit zijn deuren voor wandelaars open te gooien, hangt af van de ligging van zijn hut, op welke hoogte en hoe goed zijn veilige haven te bereiken is. Een kort seizoen dus, waarbij je ook nog eens rekening moet houden met drukte in het hoogseizoen. Op zulke momenten kan het zomaar zijn dat je als sardientjes in een blik zij aan zij eet, drinkt en snurkt of zelfs dat er helemaal geen plek meer voor je is. Maak daarom altijd een reservering, zodat je verzekert bent van een bedje en de waard rekening kan houden met het aantal eters. Wel gereserveerd, maar toch niet in staat om in de berghut te overnachten? Laat de waard om diezelfde reden dat je toch niet komt.
Voor de duur van jouw huttentocht - twee, drie, vier, soms wel acht of meer dagen - leef je vanuit je rugzak. De kans dat je onderweg in de bergen nog even snel een windstopper of tube zonnebrand op de kop kunt tikken, is gering, zo niet onmogelijk. Behalve de standaarduitrusting – de juiste bergschoenen, een hardshell of regenjas en warme kleding voor koudere temperaturen – zul je tijdens een meerdaagse huttentocht genoeg voedsel mee naar boven moeten dragen, voldoende water, een eerste-hulp-kitje voor blessures, toiletspullen, een lakenzak, wandelstokken, een pet en zonnebrand tegen de brandende zon en nog een hele lijst aan spullen. Wil je weten welke spullen dat zijn, check dan de handige paklijst die wij voor je hebben samengesteld:
Voor al die kleding en huisraad heb je een grote rugzak nodig. De 40 liter-variant wordt gezien als het ideale formaat voor een meerdaagse huttentocht, waarvan het totale gewicht wanneer ingepakt ongeveer zal schommelen tussen 12 en 15 kilo. Plaats de zwaardere spullen zoveel mogelijk tegen je rug aan voor stabiliteit en vul de delen daaromheen op met steeds lichtere spullen, waarbij je ook een beetje rekening moet houden met hoe vaak je de spullen tijdens het wandelen zult gebruiken. Steeds weer in je rugzak moeten duiken om te grabbelen naar zonnebrand of je bidon met water kan behoorlijk storend zijn. De tien meest gestelde vragen over rugzakken? Je vindt ze hier:
Een paar goed passende bergwandelschoenen kunnen je een hoop gemopper besparen in de bergen. Het is belangrijk dat ze comfortabel zitten en je er urenlang op kunt wandelen, zonder dat er pijnlijke plekken of blaren op je voet ontstaan. Kies schoenen die genoeg steun bieden en grip hebben, zodat je niet in onveilige situaties terechtkomt wanneer het pad natgeregend, glad, steil of rotsachtig is. Goede bergschoenen beschermen je voeten tegen stoten, ondersteunen je voeten en enkels en bieden voldoende grip. Welke bergschoen je kiest, hangt dan weer af van het type wandeling dat je doet. Welke schoen het meest geschikt is voor jouw volgende berghuttentocht en aan welke eigenschappen die moet voldoen, lees je in de 10 meest gestelde vragen over B en C wandelschoenen:
Zorg tijdens een lange dag wandelen dat je voldoende water bij je hebt, minstens 2 liter. Door de inspanning die je levert en de hete weersomstandigheden waarin je – vaak - wandelt, verliest je lichaam de hele dag door vocht en vanwege de afgelegen plekken die je doorkruist, is er niet altijd een taverne, boerderij of natuurlijke bron om je bidon of camelbag opnieuw bij te vullen. Maar neem ook weer niet te veel water mee, probeer het gewicht van je uitrusting die je mee omhoog zeult niet onnodig zwaar te maken.
De meeste berghuttentochten in de Alpen zijn goed te volgen omdat de route om de paar honderd meter wordt aangeven met bordjes of markeringen op bomen en rotsblokken. Maar het kan natuurlijk voorkomen dat je door slecht onderhoud, mist, weelderige vegetatie of onoplettendheid een aanwijzing mist. Zorg dat je altijd een plan B hebt, zoals een digitale routekaart op je telefoon of GPS-apparaat waarin je de route hebt voorgeprogrammeerd. Maar wat als de batterij leeg raakt of je telefoon onverhoopt op een steen kapot valt? In zo’n geval van nood is de papieren kaart nog altijd je beste vriend. Dus ja, oefen thuis alvast met kaartlezen en de werking van een kompas. Probeer op de kaart de plaats te herleiden waarop je je op dat moment bevindt, door te zoeken naar herkenningspunten zoals een brug, een bergkam, een pad of een stromend beekje. Is dat gelukt, bepaal dan aan de hand van de route die je hebt uitgestippeld je volgende stappen.
Tijdens een huttentocht kun je te maken krijgen met uitdagend terrein en plotselinge weersveranderingen, zeker wanneer je hoger en dieper het berglandschap in trekt. Een ongeluk zit dan ook in een klein hoekje, voor je het weet ligt je languit op de grond. Elk seizoen gebeuren er in de bergen tal van ongelukken, waarbij het in ongeveer de helft van de gevallen gaat om struikel- of valpartijen. Maar ook uitputting of een zonnesteek kan de pret in de bergen flink bederven, of wat te denken van verdwalen? Zorg dat je weet waar je aan begint en dat de huttentocht niet jouw niveau overstijgt. Huttentochten zijn er in verschillende maten, vormen en niveaus. Lees meer over de gevaren die in de bergen op de loer liggen en hoe je daar mee omgaat in het artikel over veiligheid in de bergen.
Een meerdaagse trekking in de bergen is een droom, maar zeker geen wandelingetje in het park. Om van de ene hut bij de andere hut te komen, ben je een groot gedeelte van de dag bezig een inspanning te leveren, met een rugzak vol spullen bij je. Maar, voor alles is een eerste keer, dus ook voor een berghuttentocht. Ben je in staat om uren achter elkaar te wandelen, zijn de spieren en pezen in je lichaam voorbereid op een meerdaagse wandeling over een uitdagende, onverharde ondergrond en weet je wat ervoor nodig is om een tocht af te leggen in de bergen, waar het weer zomaar kan omslaan en hulp niet altijd om de hoek is, dan staat niets jouw bergavontuur nog in de weg. Hulp nodig? Met het trainingsplan van Shanna Bussink, hike- en survivalinstructeur, bereid je je in zes maanden tijd fysiek voor op jouw huttentocht.
Ben je op zoek naar de mooiste huttentocht voor beginners? Bekijk deze 10!
De grootste bergketen van West-Europa heeft voor elke wandelaar wat wils! Bij SNP Natuurreizen vind je een prachtig aanbod van huttentochten in zowel de Franse, Oostenrijk als Italiaanse Alpen. Alles wordt voor je geregeld, dus je hoeft alleen nog maar zelf te wandelen!
Ben je op zoek naar de mooiste huttentocht voor beginners? Bekijk deze 10!
Ontvang iedere twee weken tips en inspiratie over de mooiste bestemmingen in je mailbox.
.ashx)
