De Rheinradweg: van de Alpen naar de Noordzee
De Rijn-fietsroute is een Europese fietsroute, ook bekend als ‘EuroVelo-Route 15’. Ze volgt de loop van de Rijn vanaf de bron, hoog in de Alpen, tot aan de monding in de Noordzee en voert door vier landen: Zwitserland, Frankrijk, Duitsland en Nederland. Het grootste deel van de route (971 km) ligt op Duits grondgebied. Omwille van de lengte en grote verscheidenheid aan landschappen kun je de route indelen in een vijftal grote etappes.
In het kort
- Route: Andermatt – Chur – Konstanz – Bazel – Karlsruhe – Mainz – Keulen – Duisburg – Rotterdam – Hoek van Holland
- Lengte: 1.233 km, waarvan 971 km in Duitsland
- Karakter: Het grootste deel is vlak en ook voor beginners en gezinnen met kinderen geschikt. De eerste etappes, in Zwitserland, zijn alleen geschikt voor sportieve fietsers, want het terrein is hier zeer bergachtig en je moet onder meer de 2.046 m hoge Oberalppas over.
- Routegidsen: Bikeline Rhein Radweg 1, Rhein Radweg 2, Rhein Radweg 3 en Rhein Radweg 4.
Etappe 1: Zwitserse Alpen - Bodensee
Het Zwitserse gedeelte is ideaal voor de sportieve fietser. Hier start de route in het bergdorp Andermatt (1.436 m), waar de Rijn op een hoogte van 2.345 m ontspringt in een meertje van het Gotthardmassief (te voet bereikbaar). Om in de buurt te komen moet je echter de Oberalppas over. Een hele kluif: met talloze haarspeldbochten gaat het eerst omhoog naar de pashoogte op 2.046 m en dan stevig omlaag naar het Surselva, het dal van de Voor-Rijn. Een landschappelijk hoogtepunt is de Ruinaulta, een wilde, canyonachtige kloof in het dal van de Voor-Rijn: de ‘Grand Canyon van Zwitserland’ ontstond 10.000 jaar geleden door een geweldige aardverschuiving. Een leuke plek om op adem te komen is Chur: de oudste stad van Zwitserland heeft een leuke binnenstad met middeleeuwse straatjes. Voorbij Chur wordt het dal breder en rolt de route door Graubünden en Sankt Gallen, langs wijngaarden en landgoederen, verder richting het Bodensee.
Etappe 2: Bodensee - Basel
Het tweede luik verloopt van het Bodensee tot het drielandenpunt bij Basel door een zacht, heuvelachtig gebied, waarbij je naar keuze de noordoever (Baden-Württemberg) of de zuidoever (Zwitserland) volgt. Dit gedeelte wordt gekenmerkt door romantische dorpjes met fraaie vakwerkhuizen. Stein am Rhein is een pareltje! Maar de grootste attractie volgt bij Schaffhausen: hier stort de Rheinfall, de waterrijkste waterval van het Europese vasteland, 23 meter de diepte in. In Bazel bereik je het drielandenpunt, waar de grenzen tussen Zwitserland, Frankrijk en Duitsland samenkomen.
Etappe 3: Basel - Mainz
Tussen Basel en Karlsruhe kun je kiezen of je de Duitse of de Franse kant volgt – of af en toe van oever wisselen. Aan de Duitse kant verloopt de Rheinradweg nu door het Markgräflerland, een wijnbouwgebied, dat bekend staat als de warmste en zonnigste streek van het land. Onderweg lokt een ommetje naar Freiburg, een levendige studentenstad met een oude binnenstad, of een bezoek aan het barokke kasteel in Karsruhe. Op weg naar Mainz stroomt de Rijn door een brede vlakte met talrijke afgesneden oude rivierarmen, die vaak zijn omgetoverd tot natuurgebieden. Speyer is een must voor architectuurliefhebbers: de kathedraal staat sinds 1982 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De Franse variante voert langs diverse wijndorpen van de Elzas en Straatsburg met zijn binnenstad die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.
Etappe 4: Mainz - Keulen
Het traject tussen Mainz en Keulen is razend populair. Je fietst hier door het Midden-Rijndal, dat zich over een lengte van 65 km uitstrekt van Bingen en Rüdesheim tot aan Koblenz en benoemd is tot UNESCO-Werelderfgoed. Het is een geliefde toeristische bestemming vanwege de prachtige natuur, vergezichten en zonovergoten hellingen van de wijnbergen. Én vanwege de vele kastelen, burchten en vestingen.Maar liefst 40 van deze gebouwen illustreren dat deze regio al sinds jaar en dag van groot strategisch belang was.
De romantische flair van de Rijn komt hier ook tot uiting in allerlei legendes. Zo zat op de Loreley, een 132 m hoge leisteenrots, volgens de overlevering een blonde zeemeermin, die met haar gezang de schippers verleidde, waardoor ze in ondiep vaarwater terechtkwamen en strandden.
Op de 321 meter hoge Drachenfels ("Drakenrots") nabij Königswinter overwon volgens een andere legende Siegfried de draak Fafnir. Op de top van de Drachenfels bevindt zich de ruïne van een gelijknamig kasteel en iets lager bevindt zich slot Drachenburg. De Drachenfels is tegenwoordig een belangrijke toeristische trekpleister, niet alleen vanwege de legende en het kasteel, maar vooral door het weidse uitzicht op de Rijn. Vanaf hier zie je bij helder weer namelijk al de torens van de kathedraal van Keulen, die uiteraard ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.
Etappe 5: Keulen - Rotterdam
Het laatste deelstuk van Keulen naar Rotterdam voert door industriegebieden en de uiterwaarden van de Rijn. In Duisburg passeer je de grootste binnenhaven van Europa. In Nederland splitst de Rijn zich in vele rivieren op en voert de route langs verschillende armen van de Rijn, zoals de Waal, de Kromme Rijn en de Linge. Trekpleisters zijn hier het Nationaal Park De Biesbosch en Kinderdijk, een beschermd zoetwatergetijdengebied met kreken en wilgenvloedbossen. En de traditionele windmolens van Kinderdijk. Via Rotterdam gaat het verder naar Hoek van Holland, waar de Rijn in de Noordzee uitmondt.
Zelf op reis
Meer informatie over de Rheinradweg vind je op: