icon-mouse icon-mountain icon-facebook icon-instagram icon-pinterest icon-twitter icon-youtube icon-close icon-zoek icon-triangle-left icon-triangle-right icon-ebike icon-hond icon-gezin icon-zwaarte icon-gps icon-trein icon-comfort
Image
Fietsen in de Loir, Frankrijk
Reisverhaal

Fietsen langs de Loire

  • 30 juni 2016
  • Door: Paul Vreuls
  • Fotografie: D. Darrault

Toegegeven. Er was niets moeilijks aan. Een bewegwijzerde route, vrijliggende fietspaden, nauwelijks zware klims, en dorpen en steden op gepaste afstand zodat je je niet ongans hoeft te rijden om te versnaperen. Zou het daarom zijn dat La Loire à Vélo me zo goed bevallen is?

Korte info

Over la Loire à vélo

  • Gemaakte tocht: Van Tours naar Nantes, circa 300 kilometer (gehele route bedraagt 800 km).
  • Zwaarte/moeilijkheidsgraad: Autoluwe wegen, af en toe onverharde paden, een enkele klim. Niet zwaar fietsen.
  • Navigatie: Goed, d.m.v. bordjes. Makkelijk te volgen. Route is in twee richtingen bewegwijzerd.
  • Beste seizoen om te fietsen: Van vroege voorjaar (begin mei) tot late najaar (eind oktober)
  • Vervoer naar de Loire: Met de trein ca 7 uur. Auto van Utrecht naar Tours is ruim 700 km.
  • Overnachten: Hotels, campings, chambres d’hôtes, gîtes d’étape.

Van Tours naar Nantes

(Dit reisverhaal van Paul Vreuls dateert uit 2006. De informatie is in 2016 gecontroleerd en waar mogelijk geactualiseerd).

Het begon al in Tours. Ik zat nog niet in het zadel of ik had al het gevoel: heerlijk. En dat gevoel bleef tot in Nantes, 300 kilometer verderop. Heerlijk omdat het makkelijk fietste, omdat de zon (bijna altijd) scheen, omdat we ons hier in le jardin de la France bevinden, in de tuin van Frankrijk, en zo kan ik nog een tijdje doorgaan.

Maar als het allemaal zo makkelijk verliep, was het dan niet saai? Typisch een vraag voor van die doordouwers die alleen maar dwars door een moeras van 400.000 hectare willen rijden of over bergen van pak ‘m beet 6000 meter hoog. Nee, jongens, makkelijk wil helemáál niet zeggen saai. Want is het saai als het landschap om de haverklap verandert, van rivierbos in korenveld en van korenveld in wijngaard? Als zich wel drie keer de wielewaal laat horen? Als zich regelmatig een dorpje aandient, bevallig op de hoge oever van de rivier, met een Romaans kerkje in top? Of een kasteel met inhoud? En dan heb ik niet eens verteld wat mij onderweg nog meer is overkomen…

Image
Château de Chambord. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.
Château de Chambord. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.

Tijdens de Revolutie

Tours. Alvorens de stad te verlaten kijk ik toch even rond, bij de kathedraal, bij de Place Plumereau, bij het paleis voor schone kunsten, ooit het aartsbisschoppelijk paleis. ‘Maar’, vertelt een suppoost, ‘dat veranderde tijdens de Revolutie toen de Republikeinen adel en geestelijkheid uit hun paleizen en kastelen zetten. De daar verzamelde kunst moest den volke worden getoond en verhuisde naar plekken als dit paleis. Zo zijn veel Franse musea ontstaan, ook het Louvre.’

Wat me echt bijblijft is het Musée du Compagnonnage, het Ambachtsliedenmuseum, aan de Rue Nationale, de straat die Tours in tweeën deelt. Zoveel schoonheid, zoveel ijver, zoveel ‘aandacht’ als zich daar heeft verzameld. Het gaat in feite om een tentoonstelling van de meesterproeven van de leden van de Gezellenvereniging. En van die vereniging word je niet zomaar lid – slechts acht procent van de belangstellenden haalt het, dus we spreken hier over het neusje van de Franse vaklui. En hoe vertaalt zich dat? Een voorbeeld. Nog in 2005 maakte ene Alban Le Coroller een beautycase die op zichzelf een beauty is. Ander voorbeeld: het leren hoofdstel met kleurige linten en bellen – ik zie het paard al gaan, op een zonnige dag, over de Franse wegen. Of die nagebouwde auto, op schaal, model Hispano uit 1926, de zorg die eraan is besteed, onwaarschijnlijk.

Minstens verkeersluw

Tegen twaalven is het zo ver, mag ik plaatsnemen op mijn Arcade Country en geloof het of niet, ik heb er echt zin in. ‘De fiets’, noteer ik al in de eerste meters, ‘geeft je zoveel vrijheid. Iets tussen de traagheid van het lopen en de snelheid van de motor in.’ In deze stemming fiets ik naar Langeais, langs de oevers van de Cher en, later, de Loire. Het pad voert nu eens door korenvelden, dan weer door rivierbegeleidend bos en is over grote delen verkeersvrij of op zijn minst verkeersluw. Ik kom vrijwel niemand tegen en zo kruip ik voort, alleen opgemerkt door die ene groene specht die zich onderweg laat zien, en door een leeuwerik hoog in de lucht. Ja prachtig, die hoort er helemaal bij, bij deze warmte, bij dit landschap.

Image
In de buurt van de Abbaye de Marmoutier. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.
In de buurt van de Abbaye de Marmoutier. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.

Even buffelen

Mooiste herinnering van de dag? Nee, dat is niet aan kasteel Villandry – ik ben niet zo van de Franse tuinen met hun strenge geometrie – maar aan het dorpje verderop, aan La Chapelle-aux-Naux. Aanvankelijk trok een troep feestgangers mijn aandacht – in klederdracht liepen ze naar een weide om het bruidspaar toe te zingen - maar op de terugweg viel mijn oog op restaurant La Gabare. Plastic stoelen, ijscoluifels, nee, decorum had het niet maar je moet toch wat en na veertig kilometer lustte ik wel een bordje. Dus schoof ik aan, om een paar uur later geheel voldaan en nog nagezwaaid door de eigenaar de laatste kilometers af te leggen. ‘Oeps, was dat even buffelen, kreunde ik en daarbij dacht ik vooral aan de pâté de canard maison, door de man van harte aanbevolen, in combinatie met poire tapée, geplette peer, en een glaasje Coteaux du Layon – en daarbij maakte hij een gebaar dat mij meer dan over de streep trok: hij kuste de toppen van zijn vingers. Zo, en dat was nog maar het voorgerecht!

Afbrokkelende oevers

Dag twee. Da’s nou pech. Terwijl Didier Santens – de man runt een prachtig logeeradres aan de Rue Anne de Bretagne – me omstandig uitlegt dat de streek al drie jaar onder de droogte zucht, begint het zachtjes te regenen om de rest van de dag niet meer op te houden. Eén voordeel: dat weet je ’s ochtends vroeg nog niet en in opperbest humeur besluit ik van de nood een deugd te maken en het kasteel te bezoeken. En laat dat nou echt iets voorstellen. Een massieve burcht, midden in de stad, historisch belangrijk want hier trouwden Karel VIII en Anne van Bretagne waardoor Bretagne weer deel van Frankrijk werd, én met een alleszins bezienswaardig interieur. Geleerd: dat tafels, stoelen en kasten allemaal afstammen van dat ene meubel, de houten reiskoffer.

Vervolgens toch maar m’n regenjasje aangedaan en koers richting Chinon gezet, over de zuidelijke oever van de Loire en, later, door een oud cultuurlandschap met verstolen bosjes en beschutte akkers, heel intiem. Didier had inderdaad gelijk, de Loire staat heel laag waardoor zich overal zandbanken laten zien, en afbrokkelende oevers en stroomversnellingen. Het oogt heel natuurlijk en dat klopt ook wel want de Loire is de enige grote rivier in West-Europa die niet is gekanaliseerd noch van dammen voorzien zodat er nog werkelijk sprake is van een natuurlijke biotoop. Een biotoop die vanaf de negentiende eeuw ook nog eens werd versterkt omdat Tours, Saumur en Angers een spoorverbinding kregen en de scheepvaart, van oudsher sterk aanwezig, een zachte dood stierf.

Image
Langs de Loire bij Amboise. Foto: P.Forget - CRT Centre-Val de Loire.
Langs de Loire bij Amboise. Foto: P.Forget - CRT Centre-Val de Loire.

Ook de wielewaal

Het is lekker fietsen hier, eerst over een asfaltweg maar later over een lemen dijk, dwars door het rivierbos. Geen mens kom ik tegen en zo maak ik mijn kilometers, buiten bereik van de regen die in de kruinen blijft hangen. Opvallend: de vogelrijkdom van dit soort bossen - ook de wielewaal laat zich weer horen, hij zit graag in populieren, lees ik later in het blad Vogels. Maar te zien krijg ik hem niet, verbazingwekkend eigenlijk want die gele kleur moet toch uit de bomen spatten. Passeer onderweg ook nog het kasteel van Ussé maar tegen die tijd heeft de regen mij al mistroostig gemaakt en zo rijd ik uiteindelijk ook Chinon binnen.

Met Chinon hebben we weer zo’n verrassing te pakken van het Franse land. Aanvankelijk heb ik dat helemaal niet door; pas de volgende dag begrijp ik, daarbij geholpen door de zon, dat zich hier, aan de voet van de kasteelruïne, een weliswaar kleine maar magnifieke stadskern verbergt. Met als uitschieter de Rue Haute-Saint-Maurice, een verzameling hoge statige huizen, de gevellijn zachtjes slingerend, naar links, naar rechts, en dan weer golvend, op en neer. Het is ook in deze Rue Haute-Saint-Maurice dat me opvalt hoe mooi die regionale steen kleurt, dat tufsteen met zijn warme gele tinten. Alleen hoor ik later dat het heel veel onderhoud vergt, zo kwetsbaar als het is voor weersinvloeden. Binnen een paar jaar verkruimelt de opperlaag en komt er over het zachte geel een vuilzwarte floers te hangen. Jammer en tegelijkertijd onvermijdelijk, deze steen lééft.

Doorjakkeren is zonde

Vandaag staat de etappe naar Saumur op het programma, met onderweg nog een uitstapje naar de abdij van Fontevraud – ja, je kunt wel doorjakkeren maar dat is ook zo zonde. Het wordt een lange, warme dag, eerst door een oud cultuurlandschap, vervolgens langs de beboste oever van de Vienne en dan de brug over, naar Candes-Saint-Martin. Een plek van niks nee, maar oh zo bevallig tegen de oever geplakt. En wat hoor ik in de stilte van het middaguur, op een bankje in de Romaanse kerk? De sext uit de Gregoriaanse getijden, zo onwaarschijnlijk, zo helemaal van buiten deze wereld, zo in tegenspraak met alle menselijk geploeter. Zuiverend, dat is het.

Vervolgens vanuit Candes binnendoor naar de abdij – mooi fietsen, even door een heel ander landschap, met een paar pittige klimmetjes, maar boven wachten afwisselend bossen en rijpe korenvelden, kronkelwegen waarop zich niemand laat zien. Heerlijk vind ik het, om in het dorpje bij de abdij weer op aarde terug te keren – alle restaurants sluiten om 14.30 uur, zelfs de snackbar en zo ben ik veroordeeld tot het opsouperen van ambachtelijk vervaardigde appelkoeken. Nou, na nummer zes smaken ze nergens meer naar. De abdij zelf valt me ietsje tegen, een kolossaal complex, zeker, en kerk en kloosterhof zijn inderdaad grandioos maar het geheel maakt toch een wat steriele indruk op me. Opvallend: de Romaanse keuken, met zijn vijftien rookkanalen.

Image
Bij Touraine. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.
Bij Touraine. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.

Met overgave

De laatste kilometers naar Saumur voeren over een plateau dat me zal bijblijven om de weg die er zo melancholiek wendt en keert, met de telefoondraden er nog naast. Mooi ook is de binnenkomst van de stad, over de Rue des Moulins, hoog op de oever, met prachtige vergezichten op de benedenstad. En mijn plekkie aan het raam van het Loirehotel, met zicht op het kasteel van Saumur en vóór mij achtereenvolgens een salade Saumunoise, filet de Sandre en nougat glacé na, dit alles vanzelfsprekend in gezelschap van een mooi glaasje rode Saumur. En wat lees ik de volgende dag op een winkelraam? Dat daar is gevestigd het Comité permanent des fêtes de Saumur. Vooral dat permanent.

Wat rest? De etappes naar Angers, Ancénis en Nantes. De grote bezienswaardigheden liggen achter me, het is nu vooral fietsen en dat doe ik met overgave. De route wisselt, voert nu eens over ongeasfalteerde paden dicht bij de rivier, dan weer door eenvoudig boerenland, open en met zicht op de heuvels in de verte. Af en toe passeren onbekende schoonheden, bijvoorbeeld het halfopen landschapje achter de vroegere benedictijner abdij van Saint-Rémy-la-Varenne – goddelijk gewoon. Of Saint-Florent-le-Vieil, bovenop de heuvel, met mannen die er ongestoord ballon au sable spelen, jeu de boules maar dan met grotere ballen. En dat stuk van Ancénis naar Nantes, direct langs het water, over een smal pad waarover ook de GR3E loopt.

Iets merkwaardigs

Het is op dit pad dat me kort na Oudon iets merkwaardigs overkomt. Terwijl fotograaf Emile achter me aan rijdt, passeren we een weitje en daar rijd ik gedachteloos over een hobbel om het volgende moment een soort aanloper te krijgen. Meteen gilt Emile: ‘Er zit een slang in je wiel.’ Reden genoeg om vol in de remmen te gaan, van de fiets te springen en weg te hollen. Als ik me enige meters verderop omdraai, zie ik dat hij gelijk had. Tussen spatbord en wiel zit een dikke slang, wel anderhalve meter lang, mooi geelgroen geschubd, met nog een beetje grijs, vertelt Emile die er met zijn neus bovenop staat om een foto te maken, wat hem helaas niet lukt. Uiteindelijk weet het beest, door zijn ingewanden te verplaatsen, dun genoeg te worden om uit zijn beklemming te geraken en, ogenschijnlijk niet gewond, schielijk in het gras te verdwijnen. Paradijselijk fietsen ja, maar gaat dit niet wat ver?

Impressie van het gebied

De Loire ontspringt in de Ardèche en eindigt duizend kilometer verderop, bij Saint-Nazaire, in de Atlantische Oceaan. Daarmee is de Loire de langste rivier van Frankrijk. Omdat zij noch is gekanaliseerd noch van dammen voorzien, hoort de Loire tot de weinige grote rivieren in West-Europa met een natuurlijk verloop. Met name beroemd is het deel tussen Blois en Tours, waar de opeenvolgende Franse koningen prestigieuze kastelen lieten bouwen. Vanwege die kastelen heeft UNESCO de vallei opgenomen in de reeks Werelderfgoed.

De Loire à Vélo

Loire à Vélo is een 800 km lange, bijna vlakke fietsroute die grotendeels langs de Loire loopt. Hij gaat door twee regio's: Centre en Pays de la Loire en zes departementen: Cher, Loiret, Loir-et-Cher, Indre-et-Loire, Maine-et-Loire, Loire-Atlantique. Het idee van deze interregionale fietsroute is ontstaan in 1995, in 1998 is begonnen met de realisatie. Het gehele project kostte 52 miljoen euro en was nodig om de hele route aan te leggen en te bewegwijzeren.
De fietsroute Loire à Vélo is in de afgelopen 18 jaar in twee richtingen bewegwijzerd en verbindt nu Cuffy (ter hoogte van Nevers) met Saint-Brevin-les-Pins (tegenover Saint-Nazaire aan de Atlantische Oceaan). De route gaat dwars door de regio’s Centre en Pays de la Loire, vlak langs de langste rivier van Frankrijk, de Loire, door een dal waar het wemelt van culturele en natuurlijke rijkdommen. La Loire à Vélo vormt het westelijke deel van de Eurovélo 6, één van de 12 grote fietsroutes dwars door Europa.

Image
Château de Chenonceau. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.
Château de Chenonceau. Foto: D. Darrault - CRT Centre-Val de Loire.

Aansluitingen andere fietsroutes 

De Loireradweg laat zich prima combineren met andere routes in de buurt. Je kunt de Loire vanuit Nederland bereiken met deel 1 (naar Tours) van de St. Jacobroute of meer naar het westen in Saumer met een combinatie van de Internationale Noordzeeroute en de Normandië-fietsroute. Een andere mogelijkheid is van of naar Nevers met deel 1 van Langs Oude Wegen. Wat ook kan: de Loire combineren met Tour de Bourgogne. Dan heb je twee fietsgebieden die én makkelijk zijn en heel afwisselend van karakter. Bij Saint-Nazaire, aan de kust (de monding van de Loire) kunt je naar het zuiden fietsen met de Velodyssee.
(bron: Fietsvakantiewinkel)

Vervoer naar de Loire

Trein: Amsterdam CS - Paris Gare du Nord met de Thalys, meerdere p.d. Metro vanaf Gare du Nord (lijn 4 richting Porte d’Orléans) naar Paris-Montparnasse, TGV naar Tours/Ancénis/Nantes (meerdere p.d.). Reistijd: circa zeven uur. Reserveren noodzakelijk, zowel voor Thalys als TGV. Retourtje vanaf circa € 120,- tot € 320,- (hoe vroeger geboekt, hoe goedkoper. Tickets reserveren mogelijk vanaf drie maanden van tevoren). Fietsen mogen in de Thalys en TGV alleen mee onder bepaalde voorwaarden. Zie de websites van deze maatschappijen voor meer informatie!
Informatie en boeken: www.nsinternational.nl. Of raadpleeg de Treinreiswinkel, Breestraat 57, 2311 CJ Leiden, T: (071) 513 70 08; I: www.treinreiswinkel.nl, E: info@treinreiswinkel.nl.
Auto: Vanaf Utrecht is het ongeveer 700 km naar Nantes.
Fietsbus: O.a. Cycletours rijdt in het seizoen met een fietsbus naar de vallei van den Loire. Informatie: www.cycletours.nl.

Overnachten langs de Loire

Langs de Loire zijn veel campings, hotels, gîtes d’étape en chambres d’hôte. In het routeboekje La Loire à Vélo staan logiesadressen die zich hebben aangesloten bij Accueil Vélo, met fietsservices (beveiligde stalling, gereedschap etc.) en op fietsers afgestemde ontbijten. Deze fietsvriendelijke adressen liggen (bijna) nooit meer dan 5 km verwijderd van de route.

  • Chambre d’Hôtes Anne de Bretagne, 27 Rue Anne de Bretagne, F-37130 Langeais, (00 33) (0)247960852; E: d.santens@laposte.net. Het adres uit het verhaal.
    (Het is niet geheel duidelijk of dit adres nog bestaat. In Langeais zijn echter voldoende alternatieven voor andere overnachtingen. Op de site van Gîtes de France vind je adressen).
Image
fietsen langs de loire 8

Kaarten en gidsen

  • La Loire à Vélo, uitg. Ouest France. Officieel routeboekje. Met routekaarten (globale route, een goede kaart is onmisbaar), bezienswaardigheden, fietsverhuur en fietsenmakers, logies, restaurants, musea, campings. Franstalig, € 13,50. Te bestellen via Ouest France.
  • Loire Radweg, uitg. Bikeline. Bekende Duitstalige fietsgids met handzame (en scheur- en watervaste) 1:75.000 kaarten en routebeschrijving. € 14,90.
  • ANWB Gouden Serie, Loiredal, uitg. ANWB, € 16,95. Met losse overzichtskaart met hoogtepunten en stadsplattegronden. Tweedehands nog goed verkrijgbaar.
  • Kastelen van de Loire, uitg. Michlin, € 16,95.
  • La Loire à Vélo, uitg. Huber Verlag. Fietskaarten met schaal 1:100.000. Meer informatie: www.fietsen-loire.com.
  • IGN Série Bleue, 1:100.000, nrs. 24 en 25, € 11,- p.st.
  • Michelin, 1:150.000, nrs. 316, 317 en 318, € 8 p.st. Deze drie kaarten bestrijken (bijna) de gehele route.

Meer informatie over gidsen en kaarten van deze route:

Toeristenbureau en handige site

  • Frans Bureau voor Toerismewww.france.fr
  • www.fietsen-loire.com. Officiële (ook) Nederlandstalige website met zeer veel praktische informatie over overnachtingsadressen, fietsverhuur, bagagevervoer en gedetailleerd overzicht van de route. Ook met de adressen van Accueil Vélo.

De 13 mooiste fietsroutes langs rivieren

Deze route is een van de 13 mooiste fietsroutes langs rivieren. Bekijk alle 13 mooie fietsroutes!
Lees het artikel
Image
Tauernradweg

De 25 populairste fietsroutes van Europa

Deze route staat in de top 25 populairste fietsroutes van Europa 2021. Bekijk alle 25 populairste fietsroutes!
Lees het artikel
Image
Tauern-Radweg: fluitend fietsen met bergzicht