Fietsen langs de geschiedenis van WOII
Het is alweer bijna 80 jaar geleden dat geallieerde troepen in Normandië landden en de bevrijding van Europa begon. Musea, herinneringscentra, begraafplaatsen maar ook scheepswrakken en bunkers herinneren nog volop aan die periode. Tijdens de zesdaagse SNP-fietsreis Normandië-Calvados fiets je langs de geschiedenis van WOII. Maar ontdek je óók het aantrekkelijke groene achterland van Normandië, zegt productmanager Jaap Miltenburg.
Is het bij iedereen bekend dat je in Normandië ook geweldig kunt fietsen?
Dat denk ik niet. Maar het is echt een perfecte fietsbestemming. Niet zo heel ver van Nederland, een kleine 600 km, en redelijk vlak. Op dit moment worden er in heel Frankrijk in hoog tempo nieuwe, bewegwijzerde fietsroutes ontwikkeld. Oók in Normandië. Daarbij wordt veel gebruik gemaakt van bestaande binnendoor weggetjes en rustige, autoluwe wegen. Oude spoorlijnen en jaagpaden langs kanalen worden volledig autovrije fietspaden. Deze reis sluit volledig aan bij die ontwikkeling. Voordeel van een bewegwijzerde route is dat je niet steeds op een routebeschrijving of gps hoeft te kijken. Fietsers waarderen dat, hebben we gemerkt.
Zie je daadwerkelijk nog veel sporen van de invasie op 6 juni 1944?
Heel veel! Langs de kustlijn staan nog volop Duitse bunkers boven de stranden, maar ook in zee en op het strand vind je sporen van de invasie. Een mooi voorbeeld is de kunstmatige haven in Arromanches-les-Bains. Geallieerden hebben die aangelegd om zo makkelijker materiaal aan land te kunnen brengen. Met scheepswrakken en enorme betonnen caissons creëerden ze een haven waar schepen veilig konden aanmeren. Uiteindelijk speelde die kunstmatige haven een cruciale rol in het verdere verloop van de oorlog.
Het lijkt onlogisch dat de geallieerden juist hier aan land zijn gekomen?
De grote havens in Normandië waren geen optie omdat ze te zwaar bewaakt werden. De stranden waren juist de zwakke plekken. Geallieerde troepen hebben voorafgaand aan de invasie ook heel veel desinformatie verspreid over waar de landing zou plaatsvinden. Aan de kust in Engeland hebben ze zelfs hele legerkampen van bordkarton gemaakt. Compleet met valse spoorlijnen en kazernes. In één van de musea zie je een foto hangen van vier militairen die met een opblaastank lopen. Duitse spionagevliegtuigen dachten door al die desinformatie dat de geallieerden aan land zouden komen in Nederland of België.
De zesdaagse fietsreis begint en eindigt in Bayeux. Wat is dat voor een stadje?
Bayeux werd op 7 juni zonder veel verzet ingenomen door de Britten en is zo ongeveer het enige stadje dat gespaard is gebleven tijdens de invasie in Normandië. Steden als Caen en Saint-Lô zijn wel volledig plat gebombardeerd. Daar vind je nu dus ook een modern stadcentrum. Bayeux is een juweel van een Middeleeuws stadje met een gotische kathedraal en oude vakwerk- en herenhuizen. Een leuke plek om te beginnen en te eindigen met een gezellig hotel in het centrum. Er zit ook een goede fietsverhuurder.
Hoe is het om langs de beroemde stranden van Normandië te fietsen?
Je komt eerst bij Omaha Beach waar de Amerikanen zijn geland. Dat hakt er al meteen in. Daar zijn enorm veel doden gevallen. De Duitsers hadden er een strategische rotspunt, de Pointe du Hoc, met een geschutskoepel waarmee ze de hele kust konden bestrijken. Het duurde heel lang voordat de Amerikanen dat punt hadden veroverd. Vervolgens fiets je over mooie gravelpaden en door gezellige vissersplaatsjes naar de andere stranden: Gold, Juno en Sword, waar Britten en Canadezen zijn geland. Het is voor iedereen heel interessant om die stranden een keer te zien, ook als je niet bovenmatig in geschiedenis bent geïnteresseerd. Hier begon de bevrijding van Europa! Als die was mislukt, was de oorlog misschien heel anders gelopen. Wanneer je aan de stranden staat, krijg je echt wel het idee van: hier is ontzettend veel gebeurd. Afgezien daarvan zijn de stranden ook schitterend. Daar ligt iedereen in de zomer lekker te zonnen.
Wanneer ga je het binnenland van Normandië in?
Na zo’n 1,5 dag fietsen langs de kust ga je vanaf Ouistreham zuidwaarts het heuvelachtig binnenland in. Daar is wel veel veranderd sinds het einde van de oorlog. Oorspronkelijk was het een uniek hagengebied, bocagelandschap genoemd. Een landschap met kleine veldjes die werden gescheiden door muren en hagen waar de koeien graasden. De geallieerden liepen volledig vast op die hagen en muurtjes. Voor hen was het een soort doolhof. Op de hogere delen van het achterland zijn na de oorlog door schaalvergroting in de landbouw de hagen weggehaald en is het bocagelandschap deels. Daar groeit nu vooral koolzaad en tarwe. In de dalletjes vind je gelukkig nog wel wat terug van het oude landschap. Aan het einde van de zomer liggen er balen stro te glimmen in de zon. Het is er prachtig fietsen over kleine weggetjes waar bijna geen auto’s rijden. Langs dorpjes, valleien, fijne bakkerijen en soms een mooie abdij. De Abbaye St.Martin de Mondaye met zijn fraaie tuin moet je zeker bezoeken.
Vind je in het binnenland ook nog sporen van de oorlog?
Minder dan aan de kust, maar ze zijn er wel. Militaire begraafplaatsen, maar ook kapotgeschoten dorpen. De Duitsers hebben na de invasie al hun langs de kust gestationeerde troepen, van Denemarken tot Spanje, naar Normandië gestuurd om tegen de geallieerden te vechten. Dat zijn enorme veldslagen geweest. Heel Normandië is omgeploegd en kapotgeschoten, de strijd heeft bijna drie maanden geduurd. Veel langer dan voorzien. Pas daarna konden ze doorstoten naar Parijs en dat ging uiteindelijk heel snel.
Tot slot: je bagage wordt vervoerd?
Klopt. Het is erg prettig om alleen maar te fietsen en verder nergens aan te hoeven denken. Je neemt niet meer dan een regenjasje en een lunchpakket mee. Of je gaat onderweg ergens wat eten bij een leuk restaurantje. Vooral de galettes zijn een aanrader, een hartige en goedgevulde crêpe. We geven je overigens tips waar je onderweg gezellig kunt eten. Of waar je terecht kunt voor boodschappen of iets lekkers van de warme bakker.
Meer weten?
Deze 6-daagse fietsreis langs landingsstranden en door groene binnenlanden kun je boeken van begin april tot eind oktober. Fietshuur is mogelijk of je neemt je eigen fiets mee. Kijk hier voor meer informatie.