icon-mouse icon-mountain icon-facebook icon-instagram icon-pinterest icon-twitter icon-youtube icon-close icon-zoek icon-triangle-left icon-triangle-right icon-ebike icon-hond icon-gezin icon-zwaarte icon-gps icon-trein icon-comfort
Image
Pic du Midi d’Ossau
Artikel

De Haute Randonnée Pyrenéenne (HRP)

  • 22 december 2023
  • Door: Dirk Wijnand de Jong
  • Fotografie: Shutterstock

Van alle kust-tot-kust routes in de Pyreneeën is de Haute Randonnée Pyrénéenne de wildste, de spectaculairste, maar ook de meest uitdagende. Wat maakt deze langeafstandswandeling over de Frans-Spaanse grens zo legendarisch? En is ze net zo lastig te lopen als te spellen?

Diep verborgen in de ongenaakbare Pyreneeën schiet een smal pad over de hoogste bergtoppen, zonder zich iets aan te trekken van hoogteverschillen, weersomstandigheden of het soort terrein. Met je ogen probeer je het pad te volgen, maar ergens in de wirwar van bergtoppen en rotsplateaus verdwijnt het streepje uit het zicht, in de mist. Je kunt er maar beter aan wennen. Deze schijnbaar eindeloze tocht, een van de mooiste van ons continent, neemt je mee op een 800 kilometer lang avontuur door het meest wilde deel van de Pyreneeën, van de Atlantische kust tot aan de Middellandse Zee. 
 

Image
pic du midi d'Ossau
Foto: Shutterstock

FAQ: meestgestelde vragen over de Haute Randonnée Pyrénéenne

Wat is de HRP?

De Haute Randonnée Pyrénéenne, HRP in het kort, is een langeafstandswandeling over de gehele lengte van de Pyreneeën, van kust tot kust. De route zwabbert door het gebergte op de grenslijn van Frankrijk en Spanje en volgt, anders dan zijn kleinere tweelingbroertjes GR10 en GR11, de hoogste toppen van de Pyreneeën. De HRP geeft een goede indruk van zowel de Franse als de Spaanse Pyreneeën en doorkruist talloze nationale parken en natuurgebieden.

Hoelang duurt de HRP?

Gezien de grote afstand – 800 kilometer - kiezen de meeste wandelaars ervoor om de tocht in stukjes op te knippen en bij wijze van meerjarenplan de route te voltooien. Doorgaans trekt men vanuit Hendaye aan de Atlantische kust in oostelijke richting naar Banyuls-sur-Mer aan de Middellandse Zee, hetzelfde begin- en eindpunt als de GR10. Afhankelijk van je conditie en wandelervaring, maar ook weersomstandigheden en de route die je kiest spelen een rol, kun je de gehele trekking gemiddeld in zo’n 45 dagen afleggen.

Is de HRP goed bewegwijzerd?

DE HRP heeft geen eigen bewegwijzering. De trekking door het hoogste deel van de Pyreneeën is dan ook geen officiële route met overal markeringen. Er zijn dan ook meerdere variaties mogelijk, waarbij je niet zelden dezelfde paden, en dus markeringen, volgt als bij de GR10, GR11 en andere lokale paden. Daar waar de genoemde routes aan het einde van de etappe vaak naar lagergelegen delen leiden, is het bij de HRP raadzaam om de centrale bergkam te blijven volgen. Wees dus zo verstandig om gedetailleerde kaarten en navigatieapparatuur mee op reis te nemen.

Hoe zwaar is de HRP?

Een trektocht van het kaliber HRP is gemaakt voor avontuurlijke, geoefende wandelaars die bereid zijn de uitdagingen en ontberingen van het ruige landschap te ondergaan, zowel in fysieke als mentale zin. De HRP gaat door de hoogste delen van de Pyreneeën en vereist bergwandelervaring en een grote mate van onafhankelijkheid. Toch is de HRP er niet alleen voor ervaren wandelaars die graag hun grenzen verleggen. De kust-tot-kust-route is opgebouwd uit verschillende onderdelen, waarvan er een heleboel geschikt zijn voor minder geoefende wandelaars die de stilte van de Pyreneeën willen ontdekken. Samengevat is de tocht voor iedereen die in zeer goede conditie verkeert, doorzettingsvermogen heeft en een liefde voor het bergleven koestert.

Is de HRP gevaarlijk?

De HRP is net als elke andere langeafstandswandeling in het hooggebergte niet zonder gevaren. Als wandelaar kun je te maken krijgen met de grillen van het landschap, maar ook de grillen van Moeder Natuur. Wind, regen, dichte mist, plotselinge sneeuwval, een angstaanjagende onweersbui, alles kan in principe de revue passeren. Wees daarom goed voorbereid op verschillende weersomstandigheden door met een zo’n compleet mogelijke uitrustig op pad te gaan – maar let wel op het totaalgewicht. Ga niet op pad zonder eerst de weersvoorspellingen te raadplegen en de beschikbare websites te checken op eventuele routewijzigingen of -updates.

Wat is de beste tijd van het jaar om de HRP te doen?

De ideale periode voor de HRP hangt sterk af van het traject dat je loopt. Diep in het gebergte kunnen de paden tot in het voorjaar belemmerd worden door late sneeuwval. Over het algemeen wordt de late lente aangeraden. De paden zijn dan beter begaanbaar en het weer is doorgaans warmer en stabieler. Bovendien zijn de berghellingen bedekt met een overvloed aan wilde bloemen, waardoor de natuurbeleving nog indrukwekkender wordt. Houdt in de piekmaanden juli en augustus rekening met meer verkeer op de route en hogere temperaturen. In september en oktober kan het ook nog heerlijk wandelen zijn, houd alleen rekening met vroege sneeuwval – en met berghutten die hun deuren sluiten.  

Hoe zijn de overnachtingsmogelijkheden?

Langs de 800 kilometer lange HRP zijn er talloze manieren om de nacht door te brengen. Je kunt overnachten in een hotel in een van de schilderachtige dorpen op de bergflanken, maar ook gezellig een onderkomen zoeken in een berghut. Die zijn er in allerlei vormen en maten, zowel bemand als onbemand, sommige met veel faciliteiten, andere met weinig meer dan bescherming tegen weer en wind. Als het weer het toestaat kun je er ook voor kiezen om te slapen onder de sterrenhemel in een eigen tentje. Omdat je door het hoogste deel van de Pyreneeën trekt, zijn die geïmproviseerde ‘kampeerplekken’ vaak droog, kaal en onbeschut.

Op de grenslijn van Frankrijk en Spanje

Om je een idee te geven van de omvang van de Haute Randonnée Pyrénéenne, in het kort de HRP: je start in het prachtige Baskenland, waar je als je over je schouder heen kijkt de Atlantische Oceaan nog kunt zien liggen, en haar misschien ook nog ruikt. Aan de Franse kant van het gebergte trek je door de wonderschone wereld van Parc National des Pyrénées, waar je bewonderend uitkijkt op de in wolken gehulde top van de Pic du Midi d’Ossau. Aan de Spaanse kant wandel je door de sensationele canyons van nationaal park Ordesa y Monte Perdido en in nationaal park Aigüestortes i Estany de Sant Maurici krijg je het gevoel in het Hof van Eden te zijn aangekomen, zoveel meren, stroompjes en magische bossen met eeuwenoude eiken. Meermaals steek je, vaak zonder het door te hebben, de Spaanse en Franse grens over, en ook het ministaatje Andorra kom je tegen op de route. Als het grootste en zwaarste deel achter de rug is, zak je via het mediterrane landschap af naar de Middellandse Zeekust, verwelkomd door opnieuw de zilte zeelucht.

Image
Pic du Midi d’Ossau
Foto: Shutterstock

Weg van de bewoonde wereld

De Haute Randonnée Pyrénéenne mag dan een langeafstandswandeling worden genoemd, een officiële, bewegwijzerde route is het niet. Veel beter zou je de HRP een manier kunnen noemen, een emotie, een wens om de Pyreneeën in de gehele lengte te doorkruisen, via de hoogste, meest wilde etage. Er zijn dan ook verschillende manieren om van A (Hendaye) naar B (Banyuls-sur-Mer) te komen, en de weg ernaartoe volgt niet zelden de paden van de gemarkeerde routes van de GR10 en GR11, de kleinere tweelingbroertjes in de Pyreneeën. Maar waar je bij de GR’s aan het einde van de dag vaak weer naar lagergelegen delen afdaalt, daar blijf je bij de HRP de hoogste lijnen volgen, over de hanenkam van de Pyreneeën.

Vaak zijn dat de meest uitdagende delen van het gebergte, met lastige rotsvelden, puinplateaus, de laatste sneeuwvelden van het seizoen en ongemakkelijke beklimmingen waar je aan de andere kant meteen weer naar beneden mag. Maar natuurlijk niet voordat je eerst van het uitzicht hebt genoten. Vanaf de hoogste toppen van de Pyreneeën kijk je eindeloos ver om je heen. Frankrijk, Spanje, Andorra, geen idee nog wat waar ligt. Tijd, plaats en ruimte zijn hier vervormd.

Image
pic du midi d'Ossau
Foto: Shutterstock

Omarm de wildernis

Voor de duur van 800 kilometer maak je niet langer deel uit van de bewoonde wereld, maar van de ongetemde wildernis. Het leven op grote hoogte heeft zijn eigen ecosysteem, zijn eigen soms onvoorspelbare weersomstandigheden, zijn eigen inwoners. Tijdens de trektocht over de kruin van de Pyreneeën kun je verschillende diersoorten tegenkomen. Zoals marmotten, gemzen, gieren die met hun indrukwekkende spanwijdte majestueus boven de bergkammen zweven, op zoek naar aas. Maar ook niet uitgesloten is dat er ergens in de buurt een bruine beer op zoek naar voedsel is. Want hoewel zeldzaam, komen er nog steeds kleine populaties voor in de Pyreneeën.

Voor wie het nog niet doorhad: de HRP is geen gewone wandeling. Het is een avontuurlijke wandelreis waarbij je niet alleen lichamelijk wordt uitgedaagd, maar ook geestelijk. Het is een nederig makende wandelreis door een van de wildste plekken van Europa, zo niet dé wildste plek van ons continent.

GR10 & GR11

Tweelingbroertjes

Ze worden vaak de twee kleinere tweelingbroertjes van de HRP genoemd: de GR10 en de GR11. Op Op Pad verschenen eerder al artikelen over deze twee langeafstandswandelingen. Voor het artikel over de GR10 klik je hier. Voor het artikel over de GR11 kun je hier klikken.