10 vragen en antwoorden over: slaapzakken

1)  Wat is het verschil tussen een dekenmodel of een mummie slaapzak?

Een dekenmodel slaapzak heeft de vorm van een deken, rechthoekig dus. Als je een deken slaapzak openrits krijg je… Juist, een deken. Een mummie slaapzak heeft de vorm van de sarcofaag van een Egyptische mummie.

2) Waarom is het belangrijk de juiste maat slaapzak te kopen?

Slaapzakken zijn in verschillende maten te koop. Net als met schoenen moet een slaapzak passen. Een te grote slaapzak betekent dat je meer materiaal om je heen hebt wat – vooral bij koud weer – opgewarmd moet worden voordat je het zelf warm krijgt. Dit opwarmen kost energie. Een slaapzak die goed past vraagt minder energie waardoor je fitter wakker wordt. Een slaapzak kopen is dus ook echt een kwestie van passen.

3) Wat is het voordeel van een mummie model?

Dat is er niet een, maar dat zijn er vele. Door de vorm sluiten mummie slaapzakken beter aan op het lichaam, wat dus efficiënter is qua energie. De juiste pasvorm is hierbij nog belangrijker dan bij een dekenmodel. Daarnaast heeft een mummiemodel een capuchon die je nek en hoofd warm houden. Zeker bij kouder weer is dit belangrijk, want ook via je hoofd verlies je warmte. Een ander voordeel is dat er door de mummievorm minder materiaal en vulling gebruikt hoeven te worden bij gelijke lengte. Dit levert een kleiner pakvolume en een lager gewicht op.

4) Wat is het voordeel een dekenmodel?

Bewegingsvrijheid is hier echt de belangrijkste; er zijn genoeg mensen die niet tegen het gebrek aan bewegingsruimte kunnen in een mummiemodel. Ander voordeel is dat deken-slaapzakken meestal aan elkaar te ritsen zijn. Wel zo gezellig als je met z’n tweeën in een tentje ligt.

5) Wat is beter: kunstvezel of dons?

Een 100% sluitend antwoord is hier niet te geven. Puur kijkend naar het isolerend vermogen in verhouding tot gewicht is dons nog steeds het beste materiaal. Een ander voordeel van dons is dat het goed comprimeerbaar is. Dit levert een klein pakvolume op. Rol je de slaapzak na een hele lange tijd weer uit… dan krijgt dons zijn oorspronkelijke vorm en isolerend vermogen weer terug. Bij kunstvezels is dit in mindere mate het geval. Waar je bij dons natuurlijk bedacht op moet zijn, is dierenwelzijn. Om het enigszins goed te doen moet je altijd kijken naar het RDS-keurmerk. Dit keurmerk garandeert dat de eenden en ganzen niet geforceerd gevoed en ook niet levend geplukt worden. Ondanks dat dons een aantal eigenschappen heeft die met kunstvezels nog niet gehaald worden, is de hamvraag natuurlijk of je dons nodig hebt. Kampeer je tijdens de zomermaanden dan is een synthetische slaapzak prima. Bedenk ook dat dons duurder is dan synthetische materialen.

6) Bij nat weer is een synthetische slaapzak toch beter?

Dat was altijd de vuistregel. Het klopt dat synthetische materialen ook isoleren als ze nat zijn. Maar steeds meer dons wordt waterafstotend gemaakt waardoor het minder gevoelig is voor nattigheid en het blijft isoleren. Al is een natte, of klamme, slaapzak nooit echt lekker.

7) Wat betekenen Comfort Temperatuur, Comfortlimiet Temperatuur en Extreem Temperatuur in de slaapzak?

In bijna alle slaapzakken vind je tegenwoordig een label waarin staat wat het temperatuurbereik van de slaapzak is. Dit wordt gemeten aan de hand van de Europese EN13537:2016 norm die het isolerend vermogen van slaapzakken test. De test wordt gedaan door geselecteerde testinstituten en zou overal hetzelfde moeten zijn. Het testen van slaapzakken is geen verplichting en kleinere merken kunnen de testkosten vaak niet opbrengen. Zij hebben daardoor een eigen indicatie voor het isolerend vermogen. Bij de EN13537:2016 test worden drie temperatuurzones bepaald:

• De comforttemperatuur geeft de buitentemperatuur aan waarbij een vrouw ontspannen een normale nacht kan slapen zonder wakker te worden van de kou.
• De comfortlimiet-temperatuur geeft de buitentemperatuur aan waarbij een man in foetushouding acht uur kan slapen zonder wakker te worden door kou.
• De extreem-temperatuur is de buitentemperatuur waarbij een vrouw gedurende 6 uur kan overleven in de slaapzak zonder kans op onderkoeling. De kans op bevriezing van ledematen is wel mogelijk.

8) Van welke temperatuur moet ik dan uitgaan?

Je moet uitgaan van de Comfort Temperatuur, de andere twee zijn er voor ‘het geval dat…’. Maar… als je het snel te warm hebt kun je ook de Comfortlimiet als leidraad kiezen. Bedenk wel dat het comfort van de slaapzak ook erg afhangt van de persoon, het matje, de tent, droog of nat weer etc. Door al deze variabelen is het lastig om in te schatten welk temperatuurbereik voor jou van toepassing is. Een voorzichtige vuistregel is dat een drie-seizoenen slaapzak een Comfort Temperatuur heeft van een paar graden onder het vriespunt.

9) Wat is de CUIN-waarde?

De CUIN-waarde kom je tegen als je op zoek gaat naar een slaapzak die gevuld is met dons. Het geeft de kwaliteit van het dons weer. CUIN staat voor Cubic Inch per Ounce en is de eenheid waarin Fill Power wordt weergegeven. Fill Power? Ja, Fill Power! Om de Fill Power (de vulkracht en de daarmee de kwaliteit) van dons te bepalen wordt in een testopstelling een vaste hoeveelheid dons in een transparante buis met schaalverdeling gestopt. Op het dons wordt een plaatje gelegd waardoor de veertjes in elkaar gedrukt worden. Donsveertjes die veel lucht vasthouden, worden minder in elkaar gedrukt dan veertjes die minder goed lucht kunnen vasthouden. Hoe meer lucht de veertjes vast kunnen houden hoe beter ze isoleren. Dons van een hoge kwaliteit heeft een hoge CUIN-waarde en lage kwaliteit een lage CUIN-waarde. Klein dingetje: de Europese norm is iets anders dan de Amerikaanse norm waarbij de Amerikaanse wat hoger uitkomt: 800 CUIN in Europa is ongeveer 840 CUIN in Amerika.

10) Wat kost een slaapzak?

Gezien het bovenstaande verhaal zul je begrijpen dat hier geen eenduidig antwoord op te geven is. Bij een drie-seizoenen slaapzak met een synthetische vulling moet je rekenen op zo’n € 75 tot € 230. Een donzen variant kost tussen de € 180 en de € 500. Een echte winterslaapzak kan zo maar € 650 of meer kosten.