Fietsen in Jutland

Knallert forbudt

‘Knallert forbudt’, verboden voor brommers, lezen we op een verkeersbord als we het fietspad oprijden. We hebben zojuist Aarhus verlaten na een verblijf in het Quartier Latin, de hippe wijk waar het wemelt van de cafés en vaak Frans georiënteerde restaurantjes. De tweede stad van Denemarken, die behalve beginpunt ook het eindstation van de SNP-fietsreis door Jutland is, is niet alleen gezellig, maar ook gezegend met een aantal bijzonder goede musea, zoals het ARoS Museum voor moderne kunst.

Kolonisten van Catan

Maar nu we onze gehuurde trekkingfietsen geleidelijk het platteland op sturen, is het gedaan met de stadscultuur. Onze routebeschrijving vertelde ons dat we op de 45 kilometer lange tocht naar Ry onderweg niets kunnen kopen. Voor de zekerheid hebben we vanochtend al wat inkopen gedaan.

Nadat we een mooi merengebied zijn gepasseerd met aardige houten bruggetjes, begint het terrein te glooien. Het is alsof we zojuist het perfecte Kolonisten-van-Catan-landschap zijn binnen gefietst. We rijden langs bossen, houtwallen en graanvelden, waar klaproos, korenbloem en margriet kleurrijke accenten vormen tussen miljoenen goudgerijpte korenhalmen. Af en toe zien we de spits van een dorpskerk erbovenuit steken. En dat allemaal onder een glasheldere hemel met niet meer dan wat geruststellende mooiweerwolkjes en een temperatuur van zo’n drieëntwintig graden. Beter dan dit hadden we het echt niet kunnen treffen.

Cantharellen

Ook tijdens onze 69 kilometer lange rondrit vanuit Ry, een dag later, schijnt de zon volop. Rond het middaguur belanden we op het oude treinstation van Vrads. Nu er alleen nog een door vrijwilligers onderhouden stoomtrein naar het drie kilometer verderop gelegen Silkenborg rijdt, is het stationsgebouw omgebouwd tot horecagelegenheid, compleet met terras. Van het laatste maken we na anderhalve dag fietsen zonder horeca maar al te graag gebruik. En het is alsof ze weten dat we de schade komen inhalen, want wanneer we koffie bestellen, krijgen we elk een thermoskan waar zeker vier mokken uit gaan.

Na de pauze worden we verwend met een oude spoordijk, geasfalteerd en omgebouwd tot fietspad. Geen comfortabeler manier om door het Deense landschap te zoeven, want het hele traject is bij de aanleg zo veel mogelijk geëgaliseerd. Na de heuvels voelt het een beetje alsof we constant de wind mee hebben. Fraai zijn ook de uitzichten, vooral in het begin, wanneer we vanaf de dijk neerkijken op een golvend heidegebied, een landschap dat we nog niet eerder waren tegengekomen. Daarna rollen we voort door een bos. Als we een ouder stel met twee rieten manden zien lopen, houden we even halt voor een praatje. Ze blijken uit het vlakbij gelegen stadje Silkenborg te komen en zijn op zoek naar cantharellen. Net als alle Denen die we tot nu toe zijn tegengekomen, zijn ze bijzonder aardig.

Wind werkt

Vanuit Odder, onze derde verblijfsplaats op deze reis, gaan we naar Samsø. Op de veerboot ernaartoe lezen we een wervend verhaal over de energievoorziening op dit eiland in de Oostzee. Samsø zou niet alleen de grootste CO2-neutrale woongemeenschap op aarde zijn, de inwoners zouden hier ook nog eens voor een belangrijk deel in participeren. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Op goed geluk spreken we een medepassagier aan om het verhaal te verifiëren; een lange zeventiger, Ejving, die van het eiland afkomstig blijkt. Achter zijn ietwat gesloten gezicht gaat een beminnelijke man schuil, die alles wil vertellen over de windmolens op ‘zijn’ eiland. Hij kan zich nog goed herinneren dat Samsø een van de vijf of zes bestuurlijke eenheden was die in 1995 een voorstel aan de toenmalige minister van milieu hadden gedaan voor een vooruitstrevend energieproject. Samsø had deze race toen gewonnen. Twintig jaar later zijn de eilandbewoners zelf deelnemer in de windmolenparken en binnenkort wordt het eiland helemaal energieneutraal. Ejving is zichtbaar trots op het project. En terecht, want door het vooruitstrevende beleid loopt de Deens windmolenindustrie inmiddels decennia voor op die in Nederland.

Ballebjerg

Intussen heeft het veer ons zonder ook maar de geringste deining in een uur varen naar de overkant gebracht, over een donkerblauwe Oostzee. Nieuwsgierig naar het eiland laten we onze fietsen van de laadklep af rollen. En we snuiven direct de onmiskenbare eilandsfeer op, de sfeer van kleinschaligheid en beslotenheid die zo typisch is voor geïsoleerde gemeenschappen. Vooral als we zien dat de bewoners overal onbemande stalletjes hebben ingericht langs het fietspad, waar je groenten, fruit en andere handelswaar kunt kopen en waar je het geld zelf in een busje of kistje moet doen. Via het haventje van Langør fietsen we naar Nordby, een mooi dorp aan de noordkant van het eiland, met fraaie vakwerkhuizen en verschillende restaurantjes. Ook de top van de Ballebjerg doen we nog even aan. Van windmolens geen spoor op het eiland, maar die schijnen dan ook voornamelijk aan de zuidkant en op zee te staan. Met een licht zeebriesje in de haren rijden we aan het eind van de dag terug. Maar natuurlijk niet zonder eerst nog even in de Oostzee gezwommen te hebben.

3 x zeker doen in Aarhus:

• ARoS Aarhus Kunstmuseum - Niet te missen museum voor moderne kunst. Niet alleen om de tentoonstellingen maar ook om het gebouw zelf. Het regenboogpanorama van kunstenaar Olafur Eliasson op het dak van het gebouw steelt de show. En het mooie is; je kunt erdoorheen wandelen, een heel surrealistische ervaring!
• Møllestien - Een van de mooiste straatjes in het oude centrum van Aarhus. De meeste van de pittoreske huisjes stammen uit de achttiende eeuw.

• Quartier Latin - Aarhus is een echte studentenstad, en dat maakt de grootste stad van het Deense vasteland wel zo levendig. Op een mooie zomerdag zit de terrassen in het Quartier Latin, zoals hier bij café Drudenfuss, dan ook vol met jongeren die er wat komen eten en drinken.