Op de fiets naar Rusland

Broek op Langedijk – Sint Petersburg, 3.300 kilometer op de fiets

7 Juni 2016 Sint-Petersburg: wat een ontvangst! Onze fietsen worden meteen in de drukke hotelreceptie en daarna in de conferentiezaal tentoongesteld, we krijgen een gratis upgrade van de standaardkamer naar een rooftop-suite, er worden ons denkbeeldige medailles op de borst gespeld, er wordt voor ons diep gebogen en de hoed afgenomen. Zo worden wij hier welkom geheten. Hoe bedoelt U, koele stugge Russen? Ook in de dagen daarvoor op het Russische platteland werden wij, Jan en Dick uit Broek op Langedijk, eenvoudige fietsers, 67 lentes jong, als eregasten behandeld. We moesten vooral in de VIP-zaal van het dorp dineren, beslist in de bruidszaal ontbijten. Veelvuldig kregen we op straat in gebrekkig Engels een welgemeend ‘Welcome to Russia sir’ toegevoegd, er werd ons zelfgestookt vuurwater in kloeke glazen aangeboden.  Van weigeren kon geen sprake zijn. ‘Cognac sir', ‘Vashe zdorovie!’ Proost. Oké , nog een glaasje dan…

De gedachte om een keer naar Sint-Petersburg te fietsen ontstond na mijn fietsreis naar Rome, alweer enkele jaren geleden. Ik merkte dat ik blijkbaar geprogrammeerd ben om naar het zuiden te reizen voor de vakanties. Een reis naar het oosten werd nooit serieus overwogen. Hoewel het IJzeren Gordijn al in 1989 verdween, bestond die dus nog steeds in mijn hoofd. En ik sta hierin vast niet alleen...

Terug naar de start: Op 18 april 2016 was het zover. Om half tien in de ochtend stapten we in Broek op Langedijk op de fiets. De zijtassen vol kleding en spulletjes om ons de komende zeven weken te helpen de 3.300 kilometer te overbruggen naar Sint-Petersburg, stad van de oude tsaren en tsarina's en de geboortestad van Vladimir Vladimirovitsj Poetin, ook wel de Nieuwe Tsaar genoemd. De route voert ons langs de Oostzee kusten en taaie fietsroutes door Duitsland, Polen, de Russische exclave Kaliningrad, dan Litouwen, Letland, Estland om uiteindelijk in Rusland aan te landen. Dit wordt wel even doortrappen. We hebben ons terdege voorbereid en kosten noch moeite gespaard. Flink getraind op de fiets, de hele winter door. Met helmen op de hoofden, in thermisch ondergoed gestoken, met Ligabiscuits en harde appels voor onderweg tegen de altijd dreigende hongerklop. Dat geeft het nodige vertrouwen in een goede afloop. De terugvlucht uit Sint-Petersburg is geregeld voor 11 juni. In Rusland zijn alle overnachtingen geboekt, een vereiste voor een visumaanvraag voor de Russische Federatie. We rijden op funkelnagelneue Duitse tracking fietsen, de VSF TX 800. Prachtige karren: degelijk (zo juichte de folder) en bovendien lichtlopend.

De route belooft ons mooie kusten en bossen en een aantal interessante steden. Het staat er bol van de geschiedenis: Zweden, Denen, Pruisen, Fransen, Polen, Teutonen, Russen, Duitsers zijn door de eeuwen heen met hun legers door Polen en de Baltische staten getrokken of hebben er zich gevestigd. Via ons weblog op 'Around the Globe.nl' houden we het thuisfront wekelijks  op de hoogte. Wij overnachten in pensions en hotelletjes in de stadjes die wij aandoen. Elke avond beslissen we over het eindpunt van de volgende dag en boeken we een kamer (‘two single beds and a safe place for the bicycles please’ ). Eenvoudig via Booking.com. Super handig.

Sint-Petersburg was een fraai slotakkoord en een absoluut hoogtepunt van de reis. Vanuit Narva in Estland gingen we onverwacht soepel over de Russische grens. Geen snuffelhond of viervoudige controle, zoals eerder in Kaliningrad, alleen een formuliertje in tweevoud invullen, een indringende blik van de douaniere, gevolgd door een dreunend stempel in het paspoort. Het paspoort kreunde van genot. Zo hoort er gestempeld te worden!

Het platteland in dit deel van Rusland is leeg. Vrijwel geen dorpjes of boerderijen, soms wat simpele houten huisjes in allerlei stadia van verval. Armoede. We fietsten op de rafelrandjes van drukke autowegen. In Sint-Petersburg vonden we een passende locatie voor een mooie finishfoto: een indrukwekkende groen-marmeren triomfboog. Neergezet ter ere van de overwinning van de Russen op Napoleon Bonaparte. De Russen verzuchten dat West-Europa hen wel eens wat dankbaarder mag zijn, omdat zij ons van twee gewelddadige dictators hebben verlost ten koste van vele miljoenen Russische levens……Waarvan acte!

Sint-Petersburg in kort bestek: Meer dan 5 miljoen inwoners, tweede stad van Rusland. Vrij ‘recent’ gebouwd in de jaren van 1703 – 1728 op de restanten van de oude Hanzestad Novgorod. Gesticht door tsaar Peter de Grote. Gebouwd door dwangarbeiders, waarvan er zo’n 100.000 zijn bezweken. Grootsheid, pracht en praal in het ruim opgezette centrum. Mooi gelegen aan de monding van de Neva rivier. De stad past qua uitstraling en historische bezienswaardigheden in het rijtje van Europese machtscentra, zoals Londen, Parijs, Rome, Wenen, Madrid en Berlijn. Met het Hermitage museum als hoogtepunt. Wij hebben er vier dagen van genoten.

Leve de Fiets! We werden steeds enthousiaster over fietsen als reisvorm en kregen medelijden met die arme automobilisten die ons voorbij scheurden: net vertrokken van een klant en op weg naar weer een vergadering of een volgende zaak. Aan hun oor een mobieltje gekluisterd. Intensief in gesprek met vrouw/man of een andere gezagsdrager... Racend door een mooie landstreek en ze krijgen er niets van mee. Ik kan me dit gedrag herinneren. Neen, dan de fiets! Op de fiets krijgen je zintuigen volop kansen: dan zie je, dan hoor je en dan ruik je de natuur, de lente, in al haar veelzijdigheid. Je kunt stoppen op elke plek, je bent lekker in beweging, het is gezonder voor je lijf, het geeft je energie, je slaapt beter en je krijgt er een lekkere dorst en trek van. Je komt op plekken en paadjes waar geen auto kan komen. Kortom: pak die fiets!

Leve de Fietsnavigator! Mag ik even wat aandacht voor de nieuwe vrouw die onderweg in ons leven verscheen? Want dat de fietsnavigator vrouwelijk is, werd ons wel snel duidelijk. Immers:  we zijn in korte tijd geheel afhankelijk van haar geworden, ze heeft meestal gelijk, ze heeft voor ons eenvoudige mannen ondoorgrondelijke nukken en ze wil ons gedrag regelmatig corrigeren met een nijdig 'keer nu om!' We houden heel veel van haar en slikken alle verwensingen in, voor de lieve vrede. Soms voelde ik me buitengesloten omdat ze bij Jan op zijn stuur huisde en hij alleen maar aandacht voor haar had , zoals dat gaat bij een nieuw lief...

Leve de taal van de fietser. Zo rijk en beeldend!

Toen we over stoffige paden door het heuvelige Estland fietsten, hoorden wij dat onze wielerhelden het zwaar hadden in de Ronde van Italië, de ‘Giro d’Italia’. Tom Dumoulin stapt af met zadelpijn, Steven Kruijswijk maakt een allesbeslissende stuurfout (in de editie van 2016, red.). Maar wij, wij stoempten gewoon door. We verbeten de pijntjes. Onze moraal is keigoed, we hebben goede benen. We klimmen soepeltjes op de koffiemolen omhoog en we dalen op de grote plaat door rul zand of op een Schotterpiste. We hebben tienduizend putten en wortelstronken omzeild, zijn door elkaar gerammeld, maar gewoon doorgekacheld. Nog niet eens een keertje platgevallen. Niks 'man met de hamer’. Alleen op de verschrikkelijkste paden en klimmetjes in Polen stonden we soms vierkant en hebben we ons het snot voor de ogen gereden. We geven we er nog een lekkere snok aan en we krijgen de finish in Sint-Petersburg steeds meer in zicht. Maar we rekenen ons nog niet rijk, want 'Parijs is nog ver' ( vrij naar Joop Zoetemelk).

Wat ons goed beviel?

• Allereerst zijn de steden op de route veel aantrekkelijker geweest dan het vage beeld dat we vooraf hadden. De Hanzesteden zijn zonder uitzondering mooi en boeiend. Stade, Lubeck, Wismar, Stralsund, Gdansk, Riga, Tartu, Narva en natuurlijk Sint-Petersburg. Hiervan zijn Gdansk, Riga en Sint-Petersburg zonder meer een apart bezoek waard.
• Vis alom! Je zal maar geen vis lusten en de heerlijke snoekbaars, heilbot, makreel, kuit, karper of forel moeten missen!
• De heel ontspannen en simpele reisroutine die zich ontwikkelt in de loop van een paar dagen, met telkens het vooruitzicht weer iets nieuws te gaan ontdekken of meemaken.
• Het ruwe en losjes opgestelde basisplan blijkt in de praktijk perfect uit te komen, zonder dat we moeten stressen of tijd over hebben. Vijfhonderd kilometer per week : zes dagen fietsen  (85 km per dag), 1 dag rusten en rondkijken in stad of natuur.
• Naar het noordoosten reizend rek je het voorjaar uit . Zeven weken lang uitbundige lentekleuren , fruitbloesems, trekvogels, koolzaadvelden etc…
• Elkaars reisgezelschap. Alleen is maar alleen, en ‘three is a crowd’. Met zijn tweeën fietsen vinden wij ideaal. Het biedt gezelligheid, veiligheid en aanvullende interesses.
• We voelden ons overal veilig en welkom.
• De afwezigheid van geneuzel over theesmaakjes, over droge/robuuste /soepele wijn, of over ‘wat zit je haar leuk'. Bij ons gewoon Bier, Koffie en Coupe Tegenwind.

Tot slot:

• Onderneem zoiets alleen met topmateriaal: Fiets, kleding, tassen. Het krijgt echt veel te verduren.
• Zorg naast een kaart of routeboek ook voor een GPS systeem en oefen daarmee ruim van te voren.
• Er is in de routeboeken weinig aandacht voor de natuur en natuurparken. Veel meer voor steden, ruines, kerken of kastelen.

Meer lezen? Kijk op de serie van negen weblogs:

https://nelladick.aroundtheglobe.nl/

Veel plezier,
Dick Huijssoon, Jan de Vrieze
Broek op Langedijk