icon-mouse icon-mountain icon-facebook icon-instagram icon-pinterest icon-twitter icon-youtube icon-close icon-zoek icon-triangle-left icon-triangle-right icon-ebike icon-hond icon-gezin icon-zwaarte icon-gps icon-trein icon-comfort
Image
Historische wandelroutes
Reistip

Top 5 historische wandelroutes

  • 13 mei 2019
  • Door: Gemma Venhuizen
  • Fotografie: Paul Tolenaar, Shutterstock

Een wandelroute over leuke paden, door een aantrekkelijk landschap en rijk aan natuur is al heel mooi. Maar er kan nog iets bij. Een geschiedenis, een cultureel of geologisch aspect. Een thema dat de tocht net die extra, maar onvergetelijke dimensie geeft. In dit artikel zetten we vijf geweldige themaroutes op een rij. Loop mee met de beroemdste ezelin ter wereld. Wandel over een breuklijn. Stap in het voetspoor van Sint Franciscus. Of met de metselaars van Keizer Hadrianus. Of dwaal door de landschappen van Caspar David Friedrich.

Image
historische wandelroutes
Stevenson Trail, Cevennen. Foto: Paul Tolenaar

Travels with a donkey

Twaalf dagen deden ze erover, de Britse schrijver Robert Louis Stevenson en zijn ezel Modestine. In 1878 ondernamen de twee een bijna 200 kilometer lange voettocht door de ruige en vrijwel onbewoonde Cevennen, in het zuiden van Frankrijk. Startpunt was het gehucht Monastier-sur-Gazeille, eindpunt was Saint-Jean-du-Gard. 'Travels with a donkey' werd een bestseller en de literaire voettocht is vereeuwigd in de Stevenson Trail gebaseerd, ook wel bekend als de GR 70. Iets langer dan de oorspronkelijke versie en voorzien van rood-witte markering. Vanuit het vulkanische landschap rond startpunt Le-Puy-en-Velay loop je langs de Loire in zuidelijke richting naar het granietmassief van Mont Lozere en naar het rotsachtige, reliëfrijke landschap van de Cevennen. Onderweg kom je niet alleen zeldzame planten tegen, maar ook opvallend veel lastdieren: ook nu nog kun je de Stevenson Trail in het gezelschap van een ezel afleggen.

Stevenson wilde zijn Modestine aanvankelijk geen stokslagen geven. 'Ik ben een waardige Engelsman en het gaat tegen mijn geweten in een vrouw te slaan', schrijft hij. `God verhoed, dat ik dit onschuldige wezen bruskeer; laat haar haar eigen tempo gaan en laat mij geduldig volgen.' Tot hij een boer tegenkomt, die hem vertelt dat het trillen en hijgen van Modestine 'pure komedie' is. Vanaf dat moment is het gedaan met zijn geduld. Toch doet het hem na twaalf dagen pijn om afscheid te nemen van zijn geliefde wandelgezel: bij hun afscheid barst hij in tranen uit.

Totale afstand: 274 kilometer Aantal etappes: 12 Start: Le-Puy-en-Velay Eindpunt: Alès Totaal aantal hoogtemeters: 8477 meter (per dag maximaal 600 meter) Wandelroutegids: Travels with a donkey in the Cévennes, R.L. Stevenson Website: http://www.gr70-stevenson.com/en/trail.htm

Image
historische wandelroutes
Via Francigena, Italië

Als pelgrim naar Rome

Alle wegen leiden naar Rome, maar sommige doen dat via een pittoreskere route dan andere. De Via Francigena is een oude pelgrimsroute tussen Groot-Brittannië en Italië, en begint in het Zuid-Engelse Canterbury bij de kathedraal. Het pad volgt in de voetsporen van de aartsbisschop van Canterbury, Sigeric, die in 990 naar Rome reisde om de toenmalige paus te ontmoeten. Vanuit Engeland vaar je naar Frankrijk, en al wandelend over veepaden, karrensporen en rustieke weggetjes bereik je  het meer van Lausanne in Zwitserland. Niet iedereen begint overigens in Engeland: er zijn ook aanlooproutes vanuit Nederland, Frankrijk en Duitsland. Daarom begint volgens sommigen de 'officiële' route pas bij de Grote Sint-Bernhardspas in Zwitserland. Daar steek je de grens over met Italië, om in 1.000 kilometer naar Rome te lopen.

Het Italiaanse deel van de route doet veel historische stadjes aan, zoals San Gimignano en Lucca; in de Toscaanse heuvels wandel je over wegen omzoomd door cipressen. De bewegwijzering bestaat deels uit rood-witte vlaggetjes met een zwart silhouet van een pelgrim erop, en deels uit (bruine) bordjes met daarop een gele pelgrim.
De Via Francigena heeft door de eeuwen heen meerdere namen gehad, waaronder de Via Romea, de Lombardische weg en de Iter Francorum. Een bijzonder alternatief van de route is de Via Francigena di San Francesco of de Camino di Francesco, tussen Florence en Rome. Bijna 800 jaar geleden maakte Franciscus van Assisi lange voettochten in dit gebied. De route komt onder andere door Assisi, en er zijn onderweg tal van kerken en kapelletjes die aan de heilige Franciscus herinneren.

Totale afstand: zo'n 1.700 kilometer vanuit Engeland, 1.000 vanuit Zwitserland Aantal etappes: 80 vanuit Engeland, 45 vanuit Zwitserland Start: Canterbury of de Grote Sint-Bernhardspas
Eindpunt: Rome Wandelroutegids: The Via Francigena. 1000 kilometers from Gran San Bernardo to Rome - R. Ferraris, L. Callegari en S. Frignani Website: www.viefrancigene.org/en/

Image
Historische wandelroutes
Malerweg, Duitsland

Romantiek met een hoofdletter R

Het is een van de beroemdste schilderijen uit de Romantiek: 'Der Wanderer über dem Nebelmeer' van Caspar David Friedrich. Dit doek schilderde hij in 1818 in de Sächsische Schweiz, oftewel: Saksisch Zwitserland. Het Duitse middelgebergte ligt op ongeveer dertig kilometer van de historische stad Dresden en is het decor van de Malerweg Saksen. De 112-kilometer-lange route voert langs imposante bossen, kloven en rotsformaties. Vooral de tafelbergen vallen op: heuvels met een afgeplatte top, opgetrokken uit zandsteen. Ruim 80 miljoen jaar geleden lag er op deze plek een zee, en het zand van de zeebodem versteende. Vervolgens ontstonden er scheuren in het gesteente en werd de bodem onder invloed van geologische processen deels opgeheven. Zo ontstonden de zandsteenrotsformaties van het 'Elbsandsteingebirge': het grensoverschrijdende gebergte dat naast Saksisch Zwitserland ook Boheems Zwitserland (in Tsjechië) omvat.
Naast Friedrich waren ook schilders als Ludwig Richter en Adrian Zingg door het gebied geïnspireerd. Ze volgden allemaal dezelfde route vanuit Dresden naar de Sächsische Schweiz en terug. In 2006 is de huidige Malerweg in gebruik genomen, die zoveel mogelijk de historische route volgt.

Het pad slingert vanuit het Liebethal langs de Elbe richting Tsjechische grens en weer terug richting tot de romantische stad Pirna. De wandelroute is gemarkeerd met een sierlijke zwarte 'M' op een witte achtergrond. Een rode punt naast de M duidt erop dat het een deel van de historische route betreft.

Wie overigens het schilderij van Friedrich wil namaken, zal overigens bedrogen uitkomen: het schilderij is een combinatie van verschillende tafelbergen, waaronder de Kaiserkrone, de Gamrig en de Zirkelstein. Op Pad-lezer Yanick Bos liep de tocht met zijn vrouw en zoon (4,5 jaar oud): 'De uitzichten in de herfst zijn prachtig. Onze zoon vond dat het landschap ideaal was voor dino's en we moeten hem gelijk geven. Door het zonlicht dat 's ochtends en 's avonds tussen de rotsen door kwam had het iets speciaals. In combinatie met de bossen en glooiingen waan je je zo in Jurassic Parc.'

Totale afstand: 112 kilometer Aantal etappes:Start: Liebethal Eindpunt: Pirna Totaal aantal hoogtemeters: tot 632 per dag Wandelroutegids: Malerweg, uitgeverij Esterbauer Website: https://www.saechsische-schweiz.de/nl/home-malerweg.html

Image
Historische wandelroutes
Great Glen Way, Schotland

400 miljoen jaar oud!

De Great Glen Way is de 'oudste' van de vijf routes in dit dossier. Het pad zelf bestaat pas sinds 2002, maar de breuklijn waarlangs je wandelt van kust naar kust ontstond al zo'n 400 miljoen jaar geleden. Het grootste deel van de route blijft vrij laag en vormt een goede 'introductie' tot de Schotse Hooglanden, zeker voor wat minder ervaren langeafstandwandelaars. Wie toch de hoogte in wil, kan ook kiezen voor de hooggelegen variant tussen Fort Augustus en Drumnadrochit die sinds 2014 open is: vanaf hier heb je prachtig uitzicht op de kust. De route voert niet alleen langs diverse meren (Loch Lochy, Loch Oich en door de bossen bij Loch Ness), maar ook over het jaagpad langs het Caledonisch Kanaal. Dit kanaal verbindt Inverness aan de Schotse oostkust met Fort William in het westen, en werd in 1822 voltooid onder toeziend oog van de Schotse ingenieur Thomas Telford. Een halve eeuw eerder al werd de route verkend door zijn landgenoot James Watt - tevens de uitvinder van de stoommachine en het kopieerapparaat. Juist vanwege de Industriële Revolutie, die halverwege de achttiende eeuw in Groot-Brittannië begon, was het van belang om goede verbindingswegen te hebben, en het kanaal was daar een van de voorbeelden van.

De Great Glen Way kan overigens niet alleen worden bewandeld: in 2012 legde de Schotse Alina Warren de 117 kilometer lange route al zwemmend af. Wie toch liever wil wandelen, kan dat doen door de blauwe paaltjes te volgen, voorzien van een zwart distelembleem.

Totale afstand: 117 kilometer Aantal etappes:Start: Fort William Eindpunt: Inverness Wandelroutegids: The Great Glen Way, Paddy Dillon Website: https://www.walkhighlands.co.uk/great-glen-way.shtml

Image
Historische wandelroutes
Hadrian’s Wall Path

Grens van steen

Van kust tot kust is de Britse National Trail langs de Muur van Hadrianus 135 kilometer lang. De route voert door uitgestrekte heidegebieden, over groene heuvels en langs uitgestrekte velden in het Noord-Engelse Cumbria en Northumberland, om uiteindelijk in stedelijk gebied te eindigen. Onderweg kom je langs de restanten van de bijna 1900 jaar oude muur van de Romeinse keizer Hadrianus, oftewel: Hadrian's Wall. Dankzij de vele forten, verdedigingstorens en musea waan je je regelmatig terug in de tijd. De route wordt gemarkeerd door een wit eikeltjessymbool. In Northumberland volgt de muur deels een natuurlijke 'muur': een basaltrug die ook wel de Great Whin Sill wordt genoemd.
Hadrianus liet de muur destijds optrekken om de 'barbaren' te scheiden van de Romeinen, zoals Herman Vuijsje in zijn boek 'Een grens van steen' beschrijft. Het uit turf en steen opgetrokken bouwwerk diende als noordgrens van het Romeinse Rijk, en was zo'n 3 meter breed en 4 tot 5 meter hoog. In totaal waren er 94 forten langs de muur aanwezig. Aan de noordzijde liep een gracht (voorzien van puntige staken), aan de zuidzijde een militaire weg. Er waren zo'n 9.000 Romeinse soldaten in de weer om de grens met Brittannia te bewaken. In de vijfde eeuw, na de val van Rome, werd de muur overbodig. Piet Smulders adviseert op zijn wandelblog om in ieder geval het gedeelte tussen Brampton en Corbridge te lopen: 'Hier vind je de beste overblijfselen in een prachtig landschap. Dit gedeelte heeft top trail-allures. De rest van het langeafstandspad heeft dat niet. De muur is daar veelal gesloopt en je loopt er over asfaltwegen in een stad of in doorsnee platteland.'

Totale afstand: 135 kilometer Aantal etappes:Start: Carlisle Eindpunt: Newcastle upon Tyne Wandelroutegids: Hadrian's Wall Path, Mark Richards / 'Een grens van steen', Herman Vuijsje Website: www.nationaltrail.co.uk/hadrians-wall-path

Liever georganiseerd?

Geen zin om het allemaal zelf te regelen? Wij bieden zelf ook mooie wandelarrangementen aan op of langs de beschreven routes. In de Cevennen zijn er twee verschillende wandelvakanties vanuit chambre d´hôtes; een 7-daags arrangement en een versie van 5 dagen. In Umbrië hebben we een 7-daagse wandelreis in het spoor van de heilige Franciscus met overnachtingen in albergo´s en agriturismi. Een 8-daagse wandelvakantie voert je langs de rotslabyrinthen van de Sächsische Schweiz. Een 9-daagse wandeltocht voert je over de Great Glen Way langs hotels en B&B´s. En ook langs het Hadrian´s Wall Path bieden we een leuk 7-daags wandelarrangement aan langs B&B´s.